СТЯГ пайдах.

СТЯТИВАТЬ несов., см стянуть.

СТЯГИВАТЬСЯ несов., см. 1) стянуться; 2) стянуть.

СТЯЖАТЬ сов. и несов. къазанмишун; къачун.

СТЯНУТЬ 1. чIугун; чIугуна кутIунун. 2. чIугун, санал кIватIун; стягивать войска к реке кьушунар вацIухъди чIугун. 3. кьил-кьилив агудун, кьил-кьилихъ агакьрун, кьилер сад-садак кукIурун. 4. агажун, агаж хьун (мес. ччинин дамарар). 5. чIугун, чIугуна алудун, ялна алудун. 6. разг. чуьнуьхун.

СТЯНУТЬСЯ 1. агаж хьун; агаж хьана куьруь хьун; агаж хьана гъвечIи хьун. 2. вичин юкьва чIугуна кутIунун, тIарамдиз кутIунун (мес. юкьварар). 3. кIватI хьун, чIагана санал кIватI хьун (мес. кьушун).

СУББОТА киш (югь).

СУББОТНИК субботник (зегьметчийри чпин ял ядай йкъуз чпин гуьгьуьлдалди кIватI хьана гьакъисуз, жемятдиз менфятлу са кIвалах бегьемрун).

СУБОРДИНАЦИЯ мн. нет субординация (къуллугъдал гъвечIибур чIехибруз муьтIуьгъ хьунин кIеви къайда хуьдай система).

СУБСИДИРОВАТЬ сов. и несов. субсидия гун, пулуналди куьмек гун.

СУБСИДИЯ субсидия, пулунин куьмек.

СУБСТАНЦИЯ субстанция (1. филос. вири гьаларин, вакъиайрин асул диб тир гьамиша гьерекат ийизвай ва дегиш жезвай материя. 2. гьалдин, вакъиадин асул диб, сифте кьил, асул гьакъикъат.

СУБТРОПИКИ ед. нет, геогр. субтропикар (ччилин шардии тропикрилай кефердихъ ва кьибледихъ галай ва гьавадалди чими тропикрин зулуниз мукьва (тир чкаяр).

СУБТРОПИЧЕСКИЙ субтропикрин; субтропические страны субтропикрин уьлквеяр.

СУБЪЕКТ 1. субъект (1. фикирди ва карди вичиз эсер ийизвай, фикир ва кар вичел элкъуьрнавай объектдилай тафаватлу яз, фикир ийизвай ва я кар ийизвай, гьерекат ийизвай кас. 2. грамматикада -подлежащи. 3. логикада -кквекай, никай рахазватIа гьа затI). 2. кас; подозрительный субъект вичел ихтибар ийиз тежер (вичел шак фидай)кас.

СУБЪЕКТИВИЗМ мн. нет субъективизм (1. идеалистический философияда са рехъ яз, ада субъектдилай аслу тушир объективный гьакъикъат аваз хьунухь инкар ийизва, субъектдилай къеце авай дуьнья, алем, затIар анжах субъект дин -инсандин къанажагъда, кьиле авайбур яз гьисабзава. 2. см. субъективность).

СУБЪЕКТИВНОСТЬ ж мн. нет субъективнивал (са кардин, са месэладив субъективнивилелди, кьилди жуван фикирдалди, жуван виляй, майилвилелди килигиз эгечIун).

СУБЪЕКТИВНЫЙ субъективный, субъектив (1. кьилди са касдиз хас тир, талукь тир; субъективные причины субъективный себебар. 2. объективныйвал авачир, майилвал авай). ♦ субъективный идеализм см. субъективизм 1манада.

СУВЕНИР ядигар (сада ядигар патал, рикIел хуьн патал багьишай ва я ядигар патал багьа яз хуьзвай затI).

^ СУВЕРЕН полит. суверен (чIехи кьилин гьакимвал ийизвай кас).

СУВЕРЕНИТЕТ мн. нет суверенитет (са пачагьдугъдин вичин къенепатан крара масадалай аслу туширвал, вичин кьилдин законар акъудунин ва кьиле тухунин ихтияр).

СУВЕРЕННЫЙ аслу тушир, суверенитет авай, аслу туширвилин.

СУВОРОВЕЦ суворовчи (Суворован тIварунихъ галай дяведин школада кIелзавайди).

СУГЛИНИСТЫЙ ччепедин, ччеб квай; суглинистая почва ччеб квай накьв, ччепед накьв (гзафни-гзаф ччеб, амма хейлин къумни квай накьв).

СУГЛИНОК мн. нет ччепед накьв (гзафни-гзаф ччеб, амма хейлин къумни квай накьв).

СУГРОБ живед маргъал, гару ягъай живед кIунтI.

СУГУБЫЙ гзаф еке, лап еке, лап гзаф, кIеви; сугубое внимание лап еке дикъет.

СУД 1. суд (дуван ийидай идара). 2 судьяяр. 3. суд, дуван. 4. дуван, фикир (са кардин гьакъиндай са касди лугьудай). ♦ пока суд да дело гьеле гьахъ-гьисаб, дуван жедалди; на нет и суда нет авачирвилиз мад вуч лугьуз жеда кьван.

^ СУДА мн. гимияр (см. судно1).

СУДАК судак (балугьрин са жуьре).

СУДАРЫНЯ уст. ханум (дишегьлидив рахадайла гьуьрмет патал лугьудай).

^ СУДАРЬ м жанаби, агьа (садав рахадайла гьуьрмет патал лугьудай).

СУДАЧИТЬ несов. разг. гъибетар ийиз, ччарабрулай рахаз эхтилатар авун.

СУДЕБНЫЙ судин; судебный приговор суддин къарар.

СУДЕЙСКИЙ судьядин; судьяйрин.

СУДИМОСТЬ ж подсуд хьайиди яз хьун, судди кар атIанвайди яз хьун.

СУДИТЬ несов. 1. суд авун, дуван авун. 2. фикир лугьун; рахун; лугьун. 3. фикир авун; къетIъ авун. 4. тахсирлу яз гьисабун, айиб авун. 5. кьисмет хьун; мне не суждено больше встретиться с ним мад адав гуьруьшмиш хьун (ам акун) заз кьисмет жезмач. ♦ судить да рядить рахун, рахунар авун, фикирар лугьун; судите сами жув килиг, жува фикир ая; судя по… килигайла; судя по его словам адан гафариз килагайла.

СУДИТЬСЯ несов. 1. суддал акъвазун, дувандал акъвазуи, суд авун, дуван авун; судиться с соседом къуншидихъ галаз дувандал акъвазун (дуван авун). 2. суд авун, дуван авун (судди са касдин):

^ СУДНО мор: гими; суда гимияр; военное судно дяведин гими.

СУДОВЛАДЕЛЕЦ гимидин иеси..

СУДОВОЙ гимидин.

СУДОМОЙКА къапар чуьхуьдай паб (мес. столовайда къапар чуьхуьдай паб).

СУДОПРОИЗВОДСТВО мн. нет суд авунин кар.

СУДОРОГА зурзунар (дамарар агаж хьана, тIимил тIарвал кваз, зурзунар алахьай хьиз хьун); судороги пробежали по всему телу вири жендекдилай зурзунар алахьна (фул акатай хьиз хьана).

СУДОРОЖНЫЙ зурзунар алахъдай, зурзун квай; фул акатай хьтин.

СУДОСТРОИТЕЛЬНЫЙ гимияр расдай, гимияр ийидай (мес. завод); гимияр: авунин (мес. кIвалах).

СУДОХОДНЫЙ гимияр къекъведай (гимийривай къекъвез жедай, мес. вацI).

СУДОХОДСТВО мн. нет гимияр къекъуьн.

СУДЬБА 1. кьисмет. 2. гедежег, къвезмай вахтунда кьисмет. ♦ какими судьбами? вун гьинай и чкаяр гьинай? вун гьинрай (ва я гьикI) акъатайди я?; на произвол судьбы см. произвол.

^ СУДЬЯ судья.