ТОЧНО1 нареч. 1. дуьз, дуьм-дуьз, лап дуьз; точно в 3 часа дуьм-дуьз сятднн пуда. 2. дуьз я; лап дуьз я; это точно? ам дуьз яни? точно так! лап гьакI я, лап дуьз я!
^ ТОЧНО2 союз хьиз; хьтин; на лугьуди; кричит, точно помешанный делида хьиз гьарайзава; точно он этого не видит на лугьуди адаз ам акзазвач.
ТОЧНОСТЬ ж мн. нет дуьзвал, дуьм-дуьзвал; в точности дуьм-дуьз, дуьм-дуьз тирвал.
ТОЧНЫЙ дуьз, дуьм-дуьз; точные весы дуьз терезар; точная механика дуьз механика (дуьз алатар, приборар акъуддай, техникадин са хел). ♦ точные науки точный илимар (математикадал бинеламишнавай илимар).
ТОЧЬ-В-ТОЧЬ разг. дуьм-дуьз, лап дуьз.
^ ТОШНИТЬ несов. экъуьчиз (къусмишиз) кIан хьун, экъуьчун атун, сивихъ атун, экъуьчдай хьиз хьун.
ТОШНО: мне тошно заз экъуьчун къвезва; зи рикI элкъвезва; на него тошно смотреть адаз килигайла экьуьчун къведайвал я (такIан къведа).
ТОШНОТА экъуьчун атун; экъуьчдай хьтин гьал; рикI элкъуьн.
ТОШНОТВОРНЫЙ экъуьчун гъидай, акъуьчун къведай.
ТОЩИЙ 1. яхун. 2. кьуш квачир, меже квачир, яхун, яван, мублагьсуз, къуватсуз (ччил). 3. ичIи; на тощий жедудок ичIи руфунал (ичIи рикIелай, руфуна затIни авачиз).
ТРАВА 1. хъач. 2. векь, чIур, векьер-кьалар (къацу). ♦ травой поросло рикIелай алатна, садан рикIелни аламач; хоть трава не расти кIантIа вичиз дуьньядал яд акьалтрай (яни амайбур, амай крар гьикI хьайитIани къайгъу авач).
ТРАВЕРС траверс (1. воен. окопра, сенгерра къвалахъай ягъизвай гуьллейрикай хуьн патал накьвадин тере, кьантIар, рув. 2. техн. вацIун яд масанихъ элкъуьрун патал къерехдивай юкьвахъди тухванвай банд. 3. физвай гимидин къвал галай патай дуьм-дуьз гьадан рекьелди авай, адалди перпендикуляр цIар яз къвезвай рехъ).
ТРАВИНКА къацу векьин кьал.
ТРАВИТЬ 1 несов. 1. пIил кутуна кьин, пIил кутуна къирмишун, терг авун (мес. кьифер). 2. тIуьн, тIуьна терг авун (мес. малари къацар), нез тун. 3. хкудун, терг авун (мес. дармандалди тIехвер). 4. кицIерив хурук кутаз тун; хурук кутуна кьаз тун (гъуьрче кицIерив къуьр). 5. нехиш акъудун, кислотадалди металлдал нехишар авун. 6. пер. пIил авун, чIурун (кефияр); югъ тагун; хурук кутун.
ТРАВИТЬ 2 несов. гъуьргъуь авун, бушрун, агалдрун.
ТРАВИТЬСЯ несов. разг. пIил хъун, пIил хъвана жув рекьиз кIан хьун.
ТРАВЛЯ мн. нет 1. кицIерив хурук кутаз тун, хурук кутаз туна кьун (ва я кьин, къуьр). 2. пер. хурук кутун; геле къекъуьн; югъ тагун.
^ ТРАВМА травма (хер; винел патай хер хьун, галукьун, ккун, тIар хьун ва мсб себеб яз органазмдиз хьайи хер, зиян).
ТРАВОСЕЯНИЕ мн. нет векьин магьсулар (алаф жедай векьер) цун.
ТРАВОЯДНЫЙ зоол. векь недай; травоядные животные векь (набататар) недай гьайванар.
ТРАВЯНИСТЫЙ 1. векьин, векь тир; хъчун, хъач тир. 2. векь авай; къалин векь авай.
ТРАВЯНОЙ векьин.
ТРАГЕДИЯ трагедия (1. са мураддихъ агакьун патал инсанрин гьиссерин, гьевесрин ва я идеяйрин гужлу женг къалурдай ва гзаф дуьшуьшра герой телеф хьуналди куьтягь жедай драмадин произведение; театрда къалурзавай гьахьтин тамаша. 2. пер. мусибат, мусибатлу вакъиа, бедбахтвилин вакъиа).
^ ТРАГИЗМ мн. нет трагизм, еке бедбахтвал, еке мусибатлувал.
ТРАГИК трагик (трагедияда трагизм квай роль къугъвазвай артист).
ТРАГИКОМЕДИЯ трагикомедия (1. вичик трагедиядинни комедиядин злементар квай театрдин пьеса. 2. пер. гьам бедбахтвал, мусибат, пашманардай гьалар ва гьам хъуьруьн къведай гьалар квай са вакъиа).
ТРАГИКОМИЧЕСКИЙ трагикомедиядин; трагикомедия тир, трагикомедиялу.
ТРАГИЧЕСКИЙ 1. трагедиядин; трагедия тир; трагедиядикай ибарат тир. 2. см. трагичный.
ТРАГИЧНОСТЬ ж. мы. нет, см. трагизм.
ТРАГИЧНЫЙ мусибатлу, бедбахтвилин, гзаф четин (мес. гьал).
ТРАДИЦИОННЫЙ традициядин, традиция тир, традиция хьанвай; адет хьанвай; традиционный обычай традиция тир адет, адет хьанвай къайда.
ТРАДИЦИЯ традиция (ата-бубайрилай инихъ амай, садалай садал физ, кьабул хьанвай, адет хьанвай са къайда).
ТРАЕКТОРИЯ траектория (1. мат. физ. са тело ва я са точка юзазвай, вилик физвай рехъ. 3. воен. тупунин ва я тфенгдин гуьлле физвай цIар).
ТРАКТ шегьре рехъ, уьлчуь рехъ. ♦ желудочно-кишечный тракт анат. хуьрек цIурурдай хукадин ва ратарин система.
ТРАКТАТ трактат. (1. са илимдин месэладикай кхьенвай затI. 2. пачагьлугърин арада договор).
ТРАКТИР уст. трактир (виликди недай-хъвадай затIарни авай гостиница, карвансара; ахпа гуьгъуьнин девирда анжах тIуьнар-хъунар ийидай усал ресторан).
ТРАКТИРЩИК уст. трактирчи (трактирдин иеси).
ТРАКТОВАТЬ несов, мана гун, баян гун, фикир лугьун, вичи гьикI кьатIизватIа лугьун.
ТРАКТОВКА 1. см. трактовать. 2. (гузвай баян, кьатIизвай тегьер.
ТРАКТОР трактор.
ТРАКТОРИСТ тракторист, трактор гьалдайди.
ТРАКТОРНЫЙ трактордин; тракторрин; тракторный завод тракторрин завод.
ТРАЛ трал (1. гимидай вигьена балугъар кьун патал ишлемишдай шешел хьтин чил. 2. гьуьле цин кIаник квай минаяр кьуна хкудун патал алат. 3. цин кIан ахтармишун ва кIане авай гьайванар ва набататар кьун патал алат, прибор).
ТРАЛЕНИЕ мн. нет. см. тралить.
ТРАЛЕР см. тральщик 1- манада.
ТРАЛИТЬ несов. 1. тралдалди балугъар кьун. 2. тралдалди минаяр кьун.
ТРАЛЬЩИК тральщик (1. тралдалди балугъар кьадай гими. 2. тралдалди минаяр кьадай дяведин гими).
|