ТЕТЕРЕВ тамун верч (тамун верчерин жинсиникай са еке кьукь, адан кIекни верчни). ♦ глухой тетерев 1) кьукь; 2) биши кьукь.

ТЕТЁРКА тамун верч (диши тетерев).

ТЕТИВА чIемерукдин рицI, чIемерукдин еб.

ТЁТКА 1. хала. 2. эме, мума.

ТЕТРАДКА, ТЕТРАДЬ ж дафтар, тетрадь.

ТЁТЯ 1. хала. 2. эме, мума.

ТЕФТЕЛИ ед. нет тефтели (регъвей якIукай авур элкъвей бицIи котлетар хьтинбур).

ТЕХ местоим. абур; абрун (см. тот).

ТЕХМИНИМУМ (технический минимум) техминимум (са кардин техникадикай лап чарасуз хьана кIандай чирвилерин кьадар).

^ ТЕХНИК техник (са кардин техникадай юкьван образование-тагьсил авай кас, техника чидай кас).

ТЕХНИКА мн. нет техника (1. инсандин зегьмет тIимил серф ийиз, менфят гзаф къачун патал ишлемишдай вири къайдайрин кIватIал. 2. са карда, са устIарвиле ишлемишдай вири къайдаяр, устIарвилер. 3. са кардиз герек тир алатар, машинар, яракьар).

ТЕХНИКУМ техникум (са пешедай юкьван образование гудай, юкьван квалификациядин работникар акъуддай кIелдай чка).

ТЕХНИЦИЗМ мн. нет техницизм (кардин гьакъикъатдиз, метлебриз бегьем фикир тагун, адан техникадиз талукь терефрал гзаф алахъун).

ТЕХНИЧЕСКИЙ 1. техникадин; техникадиз талукь тир; техникадин жегьетдай; технический прогресс техникадин прогресс; технические культуры техникадин (техникадиз герек тир) магьсулар. 2. технический (кардин техникадиз талукь тир, килигзавай); технический директор технический директор (праизводстводин техникадиз килигзавай директор). 3. технический (яни жавабдар тушир, жавабдар работникдин гъилик кIвалхзавай); технический работник технический къуллугъчи.

ТЕХНОЛОГ технолог (технологиядин специалист).

ТЕХНОЛОГИЧЕСКИЙ технологиядин.

ТЕХНОЛОГИЯ мн. нет технология (1. материалар ишлемишунин, хам-малдикай затIар расунин къайдаяр, тегьерар чирдай илим. 2. гьа кIвалахрин вири къайдаяр).

ТЕХНОРУК (технический руководитель) технорук (техникадин жигьетдай рехъ къалурдай, регьбервалдай кас).

ТЕХПЕРСОНАЛ мн: нет (технический персонал). техперсонал, технический къуллугъчияр (кардин техникадин жигьетдиз килигдай къуллугъчияр).

ТЕХРЕДАКТОР технический редактор (см. технический 2-манада).

ТЕЧЕНИЕ 1. авахьун; фин (жими затI, яд, вацI). 2. физвай яд; яд физвай пад; вниз по течению виняй агъуз яд физвай патахъ. 3. рехъ, течение (политикада, илимда са фикир, са рехъ). ♦ в течение къене; в течение года са йисан къене; плыть по течению пер. яд фидай патахъ ппер ягъун (яни кьилди вичин фикир, вичин рехъ гвачиз, гзафбру ийидайвал ийиз яшамиш хьун); против течения пер. гзафбру ийизвай крарин (тегьердин, фикиррин) аксина (кар авун, фин); с течением времени са кьадар вахт алатайла, са кьадар фейила, вахт финивай.

ТЕЧКА мн. нет гьайванрин гуьрдик квай вахт.

ТЕЧЬ1 несов. 1. авахьун; авахьна фин (жими затI, мес яд). 2. тIили атун. 3. пер. фин, уьтмиш хьун (мес. вахт).

ТЕЧЬ2 мн. нет яд къведай, авахьдай тIекв (тIеквен); в крыше образовалась течь къавай тIекв акъатна тIили къвезва; дать течь тIеквен хьана авахьун (ва я яд атун).

^ ТЕШИТЬ несов. рикI аладрун; кефи ачухрун; машгъулрун.

ТЁШИТЬСЯ несов. 1. жуван рикI аладрун; жуван кефи ачухрун; машгъул хьун. 2. масадал хъуьруьн, зарафатдиз вигьин, ягьанат авун.

^ ТЕШКА мн. нет балугъдин руфун галай пад.

ТЁЩА яран диде (папан диде).

ТИГЕЛЬ м тигель (металл цIурурун патал цIуз давам гудай материалдикай расай къаб).

^ ТИГР пеленг.

ТИГРЕНОК пеленгдин шараг.

ТИГРОВЫЙ пеленгдин.

ТИК мед. тик (нервийрин азар; адакди са чка -кьил, гъил гьамиша хъуткъунда, зурзада).

ТИК2 тик (зулар-зуларин месин парча).

ТИКАНЬЕ мн: нет 1. тIакь-тIикь авун (сятини). 2. тIакь-тIикь; тIакь-тIикьдай ван.

^ ТИКАТЬ несов: тIакь-тIикь авун (сятини).

ТИНА мн. нет лигъер-хъчар, лиледи кьур векьер-кьалар (це экъечIна, тунгъал хьана це къекъвезвайбур).

ТИП тип (1. жуьре; чешне. 2. биол. гьайванар жуьрейриз паюнин системада лап виниз пай, группа. 3. лит. вичик инсанрин са малум группадиз хас тир лишанар, къилихар умумиламишна квай шикил, суьрет, кас. 4. къариб къилихар авай кас).

ТИПАЖ типаж (са типдин вири лишанрин кIватIал, см. тип 3-манада).

ТИПИЗАЦИЯ мн. пет типламишун, типриз ччара авун.

ТИПИЗИРОВАТЬ сов. и несов. типламишун, типриз ччара авун.

ТИПИЧЕСКИЙ са тип тир; са типдиз хас тир; са типдиз талукь тир.

ТИПИЧНЫЙ са типдинди тир; са жуьрединди тир; са типдиз хас тир.

^ ТИПОВОЙ чешнедин, типдин, вич чешне патал туькIуьрнавай (мес. договор).

ТИПОГРАФИЯ типография (басмахана, ктабар, газетар ва мсб басма ийидай чка).

ТИПОГРАФСКИЙ типографиядин.

ТИПОЛИТОГРАФИЯ типолитография (вичихъ литографияни авай типография).

^ ТИПУН мн. нет, спец. къушарин мацин кIвенкIвел экъечIдай чIаха-чIахдин ккар (азар). ♦ типун тебе на язык разг. мециз ккурд экъечIрай ви.

ТИР тир (лишанар ядай чка).

ТИРАДА тирада (кIелунин къене, рахуна, речда гьевес хкаж хванваз лугьудай са кьадар яргъи, тамам мана квай сагъ са кIус).

^ ТИРАЖ тираж (1. эк. заёмдин облигацияр ва я лотара къугъун. 2. къугъвай облигацийрин ва маса къимет авай чарарин къимет вахкудайвал хьун; выйти в тираж 1) тираждиз акъатун, яни къугъвайла адан къимет вахкуниз акъатун; 2) пер. виже къвез амукь тавун, арадай акъатун, кардикай хкатун. 3. тип. са затIунин, са ктабдин басмадай акъудзавай кьадар).

ТИРАН 1. тиран, залум гьаким, зулумкар гьаким; зулумкар пачагь. 2. залум, зулумкар кас.

ТИРАНИТЬ несов. залумвал авун, зулум (зулумар) авун, гужар авун, зулумкарвал авун.

ТИРАНИЧЕСКИЙ залумвилин, зулумкарвилин.

ТИРАНИЯ 1. зулумкарвилин идара; зулумдин къайдаяр авай гьукумат. 2. зулум, гуж; зулумкарвал.

ТИРАНСТВО залумвал, зулумкарвал.

ТИРАНСТВОВАТЬ несов. залумвал авун, зулумкарвал авун.

ТИРЕ тире (ихьтин лишан -).