| Вход | Регистрация | ||
|
Толковый словарь лезгинского языка ХУЬРУЬНЭГЬЛИ цI., сущ.; -ди, -да; -яр, -йри, -йра хуьре яшамиш жезвайди. Бубайрилай кьулухь саларбанвилелни магъсулдарвилел машгъул хуьруьнэгьлийри дигидай ва хъвадай цин, гъакIни чандин сагъламвал хуьн патал лазим духтурханадин патахъай хци игьтияжлувал гьиссзавайди акваз, Малла Мегьамедаз гьич кьарай авачир. ЛГ, 2004, 22.I. Синоним: хуьруьнви. ХЦЕЛУН || (ХЧЕЛУН, ХЧIАЛУН нугъ.) гл., ни вуч; -да, -на; -из, -зава; -а, -ин, -рай, -мир; хцел авун, хцел тавун, хцел тахвун, хцел хъийимир авахьнавай, виняй вегьенвай, эчIирнавай са вуч ятIани кIватIун. Тадиз айвандал экъечIай Ханума са тарелкада авай къенфетар, шекердин кIусар ва дуьгуь сусан кьилел эчIирна. Абур хцелиз гьерекат авур аялар кIватIи- кIватIар жезвай. З. Э Муькъвел гелер. ☼ М. М. Гьажиева хчIалун кхьизвай ( кил.: М. Г. РЛС, ч. 211 - загребать), 1964 - йисалай инихъ акъатай орфографиядин словарра хчелун гьатнава. Чи ахтармишунрай, гьам хчIалун, гьам хчелун нугъатрин формаяр я. ХЦИ 1 , ХЦИЗ, ХЦИН хва сушествительнидин падеждин форма. Кил. ХВА. ХЦИ 2 прил. 1) са вуч ятIани атIудай мурз алай, Адан хци сараризни гужуналди муьтIуьгъ хьайи чуьхвердай акъатна мецихъ галукьайди сивер ртIадай туькьуьлвал хьана. А, Исм. Алукьдай ахвар. 2) куьч. лап къати, дурумлу. Гьуьрметлу дустунин вахтсуз чи арадай акъатна хиянатдин къурбанд хьунухь къуй, халкьарин азадвал патал тухузвай хци женгерин, пайдах хьуй! - лагьана ада. А. И. Самур. – Суь-уь-уьс! - садлагьана лап зегьле фидай кьван хци ван акъатна. Б. Гь. Заз эвера. .* хци авун гл. ни вуч са вуч ятIани (векь, парча, кек, кIарас) атIудай алатдин (дергесдин, мукIратIдин, нажахдин) мурз генани кьелечIарун. - Акъваз, дустар, дергесар Хци авун герек я, А. С. Хцихъ галаз ихтилат. Мукалар, дергесар хци ийизвай, цуьруьгъуьлдиз ва ругунриз сарар хъиязавай, арабада гиг, викIина кIар твазвай, алеррик къам кутазвай. З. Э. Муькъвел гелер. * хци вилер сущ. хъсандиз аквадай вилер. КIеви я чи рикIер, Мягькем я чи гъилер, Йигин я чи вилер, Хци я чи кIвачер, Хци я чи вилер. М. М. Гь. Чи мани. Бирдан дереда1 са ван гьатна. ВацIун ван тушир. Белки цава самолет аватIа? Ваъ, михьи цавалайни Насрулагъан хци вилериз затIни акунач. А. Исм. Алукьдай ахвар. * хци хьун вуч хци гьалдиз атун. Жегьилдин вилер хци жеда, агьилдин - рикI. З. Къ. Чардахдик межлис гур хьана. Хъуьруьнар къалин, ванер мадни хци жезвай. А. Исм. Алукьдай ахвар. ХЦИВАЛ сущ.; -или, -иле; -илер, -ичери, -илера хци тир гьал. Анай экъечIуник кваз адаз мелев эгечIдалди кьарай хуьз тежез къерехрив гвай векьер-кьаларал дергесрин хцивал ва чпин гъилерин къуват ахтармишзавай гадаяр акуна. Б. Гь. Заз эвера. Вичин ванцин хцивал кьатIана, Абас вични са жуьре хьанай. М. В. Гьарасатдин майдандал. Таран кIуквай адан гьар са кьван, гьар са ккIал гьисабиз жезва, амма яд тIимил авайвиляй ваъ, цин гьамгавиляй, Насрулагъан, лекьренбур хьтин вилерин хцивиляй. А. Исм. Алукьдай ахвар. ХЦИВИЛЕЛДИ нар. хцивал хас яз. СтIал Сулеймана Чiехи Октябрдин социалист революциядин ва халкьдин вождар тир Ленинакайва Сталинакай манадиз дерин, гуьрчегвилелди жавагьирар хьтин, хцивилелди алмас хьтин шиирар туькIуьрна. З. Э. ЧIехи шаир. Синонимар: хцидаказ, хциз. ХЦИДАКАЗ (ХЦИДИЗ нугъ.) нар. 1) атIудай хци мурз алаз. 2) лап къатидаказ. Жегьил писателар халкьдин гегьенш массайрихъ галаз лап кIевелай алакъалу хьун, абрун яшайишдик хцидаказ, дериндай акахьун герек я. А. С. Жегьил шаиррин яратмишунин бязи месэлайрикай. Амма а сеферда генани хцидаказ, генани рикIивай, генани гьисслудаказ яшамиш хъижедайди чизвачир. М. В. Гьарасатдин майдандал. Амач лугьуз ракъур мийир гиманар, Авачир гаф гьикI лугьун за хцидиз? М. М. Зи чIехи муьгьуьббат. Синонимар: хцивилелди, хциз. ХЦИДИЗ нугъ., кил. ХЦИДАКАЗ. ХЦИЗ 1 хва сушествительнидин гунугин падеждин форма. Кил. ХВА. Синонимар: хцивилелди, хцидаказ. ХЦИЗ 2 нар. 1) хци яз. 2) куьч. виридаз малум жедайвал. Пъесада авай конфликтар тамашадин режиссёр Мирзебег Мирзебегова сегьнедин мизанрив мадни хциз аквадайвал авунва. Ф. Б. "ГъвечIи" ксарин чIехи дердер. ХЦУН 1 цун (цвада, цвана) глаголдин гьерекат тикрар жезвай мана квай форма. Кил. ЦУН1 . ХЦУН 2 цун (цада, цана яд) глаголдин гьерекат тикрар жезвай мана квай форма. Кил. ЦУН2 . ХЦУН цун (цада, цана чил) глаголдин гьерекат тикрар жезвай мана квай форма. Кил. ЦУН3 . ХЦIУ прил. 1) кьелечI, таза. Суьруь хуьзва дагълара, ХцIу таза чIурара. Ф. Шарвилидикай риваят. ХупI абад я вун, сал, Дамахзава чна вал - Агакьна ви майваяр; Таза, хцIу майваяр. М. М. Гь. Чи сал. 2) куьч. назик. Шаирди, са рахунни алачиз, гьикаятдин эсерда вичин игитрин лап кьелечI, хцIу гьиссеризни рехъ гуда, гьа и алакьуналди эсердин ери хъсанарда, адал кIелзавайдан рикI ацукьарда. А. Фет. «Нехирбанни лекь» повестдин гьакъикъат. Синоним: кеврек. ХЦIУВАЛ сущ.; -или, -иле; -илер, -илери, -илера хцIу тир гьал. Ада дуьньядин хцIувал, зерифвал гьиссзава. М.. В. Гьарасатдин майдандал. Синоним: хцIувал. ХЧЕ сущ.; -ди. -да; -яр, -йри, -йра Орф. сл. ХЧЕЛУН кил. ХЦЕЛУН. ХЧIАЛУН кил. ХЦЕЛУН. ХШКА нугъ., прил. викIегь. И гада я гзаф хшка; КичIе хьанач йифиз рука. А. Къ. ВикIегь гада. ХШЛАВ сущ.; -ди, -да; -ар, -ри, -ра мекьи вахтунда дагъдин зарб цик жедай куьлуь хар хьтин мурк. Страницы: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 |
| |||||||
|
