РЕАЛИЗАЦИЯ мн. нет. см. реализовать и реализоваться.

РЕАЛИЗМ реализм (1. филос. авай гьал, масадалай аслу тушиз вич-вичиз авазвай гьакъикъат, инсандин къанажагъдилай аслу тушиз аваз хьунухь хиве кьазвай, амма идаз ачух дуьз материалиствилин баян гуникай катзавай ва я и кар чпелай алакь тийидай эклектик, яни сад-садаз акси акахьай фикиррин философиядин течение-рехъ я; им вич идеализмдивай ччара жез алахъзаватIани, эхир нетижада гьа идеализмдин рекьик акахьзава. 2. искусствода в а я литературада гьакъикъат, авай гьал гьа авайвал объективдаказ къалурунин рехъ. 3. социалистический реализм социалистический реализм; реализмдин лап вини дарежа яз, советрин литаратурада, искусствода кIвалахдин асул метод я; и методди писателдивай, художникдивай гьакъикъат конкретнидаказ, дуьзвилелди артмиш хьунухьин гьерекатда аваз, революциядин рекье аваз вилик физваз къалурун ва ам зегьметчияр социализмдин руьгьдал тербияламишунин везифаяр бегьемрунихъ галаз кьурвал тухун истемишзава. 4. са кар кьиле тухудайла гьакъикъат, авай халис шартIар гьисабдиз къачуз алакьун).

РЕАЛИЗОВАТЬ сов. и несов. 1. кьиле тухун, кьилиз акъудун (са кар, къарар). 2. маса гун, хиритI авун, пулуниз элкъуьрун.

РЕАЛИЗОВАТЬСЯ сов. и несов. 1. кьиле фин, кьилиз акъатун. 2. хиритI хьун, пулуниз элкъуьн, пулуниз элкъуьриз хьун. 3. см. реализовать.

РЕАЛИСТ реалист (1. философияда реализмдин пад кьунвай кас. 2. литературада ва искусствода реализмдин рехъ кьиле тухузвайди. 3. вичин кIвалахда, вичин крара гьакъикъада авай шартIар, гьалар фикирдиз къачудай, гьисаба кьадай кас. 4. революциядилай вилик Россияда юкьван школадин са жуьре тир реальный училищеда кIелзавайди).

РЕАЛЬНОСТЬ ж мн. нет, 1. дуьзвал, дуьзди, гьакъикъатда кьиле тухуз жедайди, гьакъикъивал. 2. гьакъикъат; гьакъикъатда авайди; гьакъикъатда авай факт (гьал).

РЕАЛЬНЫЙ 1. гьакъикъи, гьакъикъатда авай. 2. гьакъикъатда кьиле тухуз жедай. ♦ реальное училище революциядилай вилик Россияда юкьван школа.

РЕБЁНОК аял (см. ребята).

РЕБЕРНЫЙ пакун тIваларин; пакун тIвалунин.

РЕБРИСТЫЙ 1. пакун тIвалар экъисай. 2. синер алай; мурцар алай (авай).

РЕБРО 1. анат. пакун тIвал. 2. син; мурз; поставить кирпич ребром керпич синехъди эцигун. ♦ поставить вопрос ребром месэла къетIивилелди кIевиз эцигун, месэла синехъди эцигун.

РЕБУС ребус (1. шикилралди, лишанралди, гьарфаралди туькIуьрнавай мискIал, имуча-муча. 2. пер. четиндиз кьил акъудиз жедай, кьатIуз тежер са затI).

РЕБЯТА мн. 1. аялар. 2. разг. гадаяр; жегьилар.

РЕБЯЧЕСКИЙ 1. аялдин; аялдин хьтин. 2. аялвилин; ребяческий поступок аялвал, аялди ийидай хьтин кар.

РЕБЯЧЕСТВО мн. нет аялвал, аялди ийидай хьтин кар.

РЕБЯЧИТЬСЯ несов. разг. аялвал авун, аялдин макьамар авун.

РЁВ мн. кет 1. гьарай; гьараюн; кIеви къув; рёв медведя севрен гьараюн. 2. пер. гужлу гу-у-в-дин ван, гу-у-в-в; гугрум. 3. кIеви шел; ребёнок поднял рёв аялди кIеви шел акьалдна.

РЕВАНШ реванш, эвез, кьисас (дяведа, къугъунра кIаник акатайда вичин душман, мидя кIаник кухтаз кIанз хъийидай эвез); взять реванш вич кIаник акатунай эвез хъувун.

РЕВАНШИСТ реваншчи, (реванш хъийиз, вич кIаник акатунай дяве хъувуна эвез хъийиз кIанзавай кас).

РЕВЕРАНС реверанс (дворянрин буржуазиядин обществода агъуз ацукьдай хьиз жизви метIер акIажна еке гьуьрметдалди салам гун, икрам авун).

РЕВЕТЬ несов. 1. гьараюн; гьараяр авун. 2. пер. ван авун; гу-у-в-в авун; чIу-у-в авун; (гару, вацIу). 3. кIевиз шехьун.

РЕВИЗИОНИЗМ мн. нет ревизионизм (марксизмдин учениедиз акси тир ва ам ревизия ийиз, адан революционный метлеб хкудна гадриз, ам буржуазиядин интересар патал чIуризвай оппортуниствилин, марксизмдиз дущманвилин течение -рехъ).

РЕВИЗИОНИСТ ревизионист (ревизионизмдин пад кьунвай кас).

РЕВИЗИОННЫЙ ревизиядин; ревизия ийидай; ревизионный; ревизионная комиссия ревизионный комиссия.

РЕВИЗИЯ ревизия (1. са идарадин, са къуллугъэгьлидин кIвалахар, гьахъ-гьисаб дуьз тухузватIа ахтармишун. 2. са учениедин, са теориядин дибриз, къанунриз абур чIурдай дегишвилер ттун мураддалди цIийиз килиг хъувун. 3. 18-виш йиса ва 19-виш йисан садлагьай паюна харж вигьидай нефесар гьисабдиз къачун патал агьалияр сиягьдиз къачун).

РЕВИЗОВАТЬ сов. и несов. ревизия авун.

РЕВИЗОР ревизор (ревизия ийидай къуллугъэгьли).

РЕВКОМ (революционный комитет) ревком (Октябрдин революциядиз гьазур жедайла дяведин революционный комитет ва гуьгъуьнлай совет власть хьайила граждан дяведин чIавуз совет властдин орган тир революционный комитет).

РЕВМАТИЗМ мн. нет кпул (азар).

РЕВМАТИК кпулар квайди.

РЕВНИВЕЦ разг. вич тIимил кIанзавай хьиз ва масад гзаф кIанзавай хьиз жез ихтибар тийир кас.

РЕВНИВЫЙ вич тIимил кIанзавай хьиз. масад кIанзавай хьиз жез ихтибар тийир.

РЕВНОВАТЬ несов. вич тIимил кIанзавай хьиз ва масад кIанзавай хьиз жез шак авун, ихтибар тийиз рикIиз азаб гун.

РЕВНОСТНЫЙ алахъдай, гъейратлу, гзаф гьакъисагъвалдай.

РЕВНОСТЬ ж мн. нет масад кIанзавай хьиз жез шаклувал, ихтибарсузвал, вич кIан тежез, масад кIан хьунин кичIевал.

РЕВОЛЬВЕР тапанчи.

РЕВОЛЬВЕРНЫЙ тапанчидин; таланчийрин. ♦ револьверный станок револьверный станок (токарный станокдин-дезгедин элкъведай кьил галай са жуьре).

РЕВОЛЮЦИОНЕР революционер, инкъилабчи.

РЕВОЛЮЦИОНИЗИРОВАТЬ сов. и несов. революционизироватун (1. революциядин идеяяр чукIурун, кутун; революционервал кутун. 2. лап дибдай дегишрун).

РЕВОЛЮЦИОННЫЙ революциядин, революционный.

РЕВОЛЮЦИЯ революция, инкъилаб.

РЕВТРИБУНАЛ (революционный трибунал) ревтрибунал (революциядин трибунал).