УЖЕ 1. нареч. мадни гуьтIуьз; мадни дардиз. 2. в знач. сказ. мадни (масадалай) гуьтIуь (дар) я.
УЖЕ нареч. 1. гила; он уже не ребёнок ам гила аял туш, ам гила аял язмач. 2. гьеле; хъувуна; он уже пришёл ам гьеле атун хъувуна; я уже кончил за вири куьтягь хъувуна. ♦ ты скоро? уже! вуна куьтягьзавачни? (хьаначни?) хьана! (гьазур я! куьтягьзава!).
^ УЖЕЛИ, УЖЕЛЬ нареч. уст., см. неужели.
УЖЕНИЕ мн. нет рапуналди кIезрияр (балугьар) кьун.
УЖИВАТЬСЯ несов., см. ужиться.
УЖИВЧИВЫЙ рекье фидай, туькIуьдай, кьадай (инсанрихъ, юлдашрихъ галаз).
УЖИМКА кьуьруьк, вичи-вич акъажун (дамах ийиз, наз гуз).
УЖИН нянин хуьрек, нянин тIуьн.
УЖИНАТЬ несов. нянин хуьрек тIуьн.
УЖИТЬСЯ рекье фин, туькIуьн, туькIвена яшамиш хьун, кьун (яшамиш хьунин къене).
УЗАКОНЕНИЕ 1. см. узаконить. 2. закон.
УЗАКОНИВАТЬ несов., см. узаконить.
УЗАКОНИТЬ законламишун, закондин къайдада тешкил авун, закон яз кьабулун.
УЗАКОНЯТЬ несов., см. узаконить.
УЗДА кьенер, кьенерар.
УЗДЕЧКА кьенер, кьенерар.
УЗДЫ: схватить коня под уздцы балкIандин кьенеррикай (кьенердин ракьаривай жилавар, туьтуьникай жилавар) кьун.
УЗЕЛ1 1. тIвал; гьалкъа (мес. епиниз янавай). 2. узел, хев (гьарнихъай атай ракьун рекьерин ва я гьакIан рекьерин кIватI хьайи хев). 3. кар алай пункт, кар алай чка; узлы сопротивления вражеских сил душмандин къуватрин аксивалзавай асул кар алай чкаяр (гьалкъаяр). 4. багълама (са затIуник, мес. еке ягълухдик, суфрадик кутуна кутIуннавай затIар). 5. пер. акахьай гьалкъа, къаришугъ чка, тIвал алай чка; узел противоречий зидвилерин (сад-садав такьунрин) тIвал алай къаришугъ чка. ♦ гордиев узел акахьай четин месэла; разрубить гордиев узел (са четин месэла) къетIъ авуна, санлай гьялна куьтягьун.
^ УЗЕЛ2 мор. узел (гьуьлел гими са сятина фейи миляйрин кьадардив барабар уьлчме, 1872 метр кьван).
УЗЕЛОК багълама (затIар кутуна кутIуннавай ягълух, суфра ва мсб).
^ УЗКИЙ гуьтIуь, дар. ♦ узкое место пер. зайиф чка, буш чка; в узком смысле дар манада, гьа рахазвай затIуниз талукь тир манада; в узком кругу друзей лап мукьва тир са тIимил дустарин арада.
УЗКОКОЛЕЙКА гуьтIуь ракьун рехъ.
УЗКОКОЛЕЙНЫЙ: узкоколейная дорога гуьтIуь ракьун рехъ.
УЗКОЛОБЫЙ 1. гуьтIуь пел авай, пел гуьтIуь. 2. пер. дар фикир авай.
УЗЛОВОЙ 1. узловой, узел тир, рекьерин хев тир; узловая станция узловой (рекьерин хев тир) станция. 2. пер. асул кар алай, асул метлеб алай, дибдин (мес. месэла).
УЗНАВАТЬ несов., см. узнать.
УЗНАВАТЬСЯ несов. чир хьун; друзья узнаются в беде дустар са бала кьилел атайла чир жеда.
УЗНАТЬ 1. чирхьун. 2. чирун.
^ УЗНИК дустагъ, дустагъда авай кас.
УЗОР нехиш, гишир.
УЗОРЧАТЫЙ нехишар алай (авай), (гиширар алай (авай).
УЗОСТЬ ж гуьтIуьвал, дарвал.
УЗРЕТЬ уст. акун.
УЗУРПАТОР узурпатор (законсуз, гьахъсуз гужалди власть, гьукумат, гьакимвал вичин гъиле кьур ва я ччарадан ихтиярар вичиз къачур кас).
УЗУРПАЦИЯ мн. нет узурпация, законсуз гужалди кьун, законсуз гужалди къачун (власть, ччарадан ихтиярар).
УЗУРПИРОВАТЬ сов. и несов. узурпация авун, (законсуз) гужалди кьун, (законсуз) гужалди къачун (власть, ччарадан ихтиярар).
УЗЫ ед. нет 1. уст. зунжурар, ракьар. 2. пер. алакъа, алакъаяр; братские узы стхавилин алакъаяр.
УЙМА мн. нет, разг. са гзаф, лап гзаф, кьадар авачир кьван.
УЙТИ 1. фин. 2. хъфин. 3. экъечIун (мес. къуллугъдай). 4. алахьун (мес. нек). 6. катун, яргъа хьун, къекъечIун (мес. са кардивай, кIвалахдивай); гадрун (кар). ♦ от меня не уйдёшь зи хурукай хкатдач вун, зи хурукай санизни физ жеч вавай; время ещё не ушло гьеле вахт алатнавач), вахт амазма; уйти в себя фикирриз фин, вичи-вичик фикир ийиз хьун.
УКАЗ указ, къарар; ^ Указ Верховного Совета СССР СССР-дин Верховный Советдин указ.
УКАЗАНИЕ 1. см. указать. 2. указание, къалурун, рехь къалурун (са кар ийидай рехъ, тегьер).
УКАЗАТЕЛЬ м указатель, къалурдайди.
УКАЗАТЕЛЬНЫЙ къалурдай; указательный палец къалурдай тIуб (чIехи кIанчIал тупIун къвалав гвай тIуб).
^ УКАЗАТЬ 1. къалурун. гъавурда ттун, тегьер къалурун.
УКАЗКА къалурдай тIвал (географиядин картадай чкаяр къалуриз ишлемищдай тIвал). ♦ по указке (масадан) буйругьдалди, къалуруналди.
^ УКАЗЧИК разг. рехъ къалурдай кас, меслят къалурдай кас
УКАЗЫВАТЬ несов., см. указать.
УКАТАТЬ таптамишун, таптагъун, кIвачи тIушунна (къекъвена ва я варданаг алтадна мес. рехъ) дуьзрун, цIалцIамрун.
УКАТИТЬ 1. авадрун. авадриз-авадриз (авадарна) ракъурун. 2. фин; хъфин (са куьна акьахна); гьална фин.
УКАТИТЬСЯ авахьун, авахьиз-авахьиз (авахьна) фин.
УКАЧАТЬ 1. эчIягьун, эчIяна ксурун (кьепIина ва я къужахда аял). 2. галтадун (машинда, арабада, гимида).
УКЛАД къурулуш; къайда.
УКЛАДКА 1. эцигун; укладка кирпичей кирпичар эцигун (кирпичрикай цал эцигун). 2. эцигун; харада эцигун; харада кIватIун. 3. эцигун; эцигна туькIуьрун; ттун.
УКЛАДЧИК укладчик (затIар харада, таяда эцигдай рабочий).
УКЛАДЫВАТЬ несов., см. уложить.
УКЛАДЫВАТЬСЯ несов., см. 1) уложиться и улечься; 2) уложить.
УКЛОН 1. майил. 2. алгъун, алгьайвал, алгьай чка, ян, ян гун. 3. уклон (партиядин кьилин цIарцIивай къерехдиз майил, къерехдиз ялун, къерехдиз экъечIун).
УКЛОНЕНИЕ мн. нет. см. уклониться.
УКЛОНИТЬСЯ 1. къерехдиз къекъечIун, алчуд хьана са патахъ хьун. 2. къерехдиз акъатун; къерехдиз экъечIун (мес. рекьивай; рахазвай месэладивай). 3. пер. вичин кьил къакъудун, вичин кьил къакъажун, вичин кьил хкудун.
УКЛОНЧИВЫЙ къетIивал авачир, кIеви тушир, кьве жуьреда кьатIуз жедай; уклончивый ответ кьве жуьреда кьатIуз жедай жаваб.
УКЛОНЯТЬСЯ несов., см. уклониться.
|