ЗОНА — зона (зул) : зона военных действий — дяведин гьерекатрин зона.
ЗОНД — зонд (1. гьуьлуьн деринвал ахтармишдай алат. 2. накьвадин кIаник пад ахтармишдай ракьун тIвал хьтин алат. 3. инсандин хирен къен ва гьахьтин маса тIеквен авай чкайрин къен ахтармишдай, гьяркьуь ийидай ва чуьхуьдай жирдин тIвал, къаргъу хьтинди).
ЗОНДИРОВАТЬ (несов.) — ахтармишун, гьикI ятIа акваз ахтармишун : зондировать почву — кар туькIуьниз умуд авани-авачни акваз виликамаз ахтармишун, кIан-пун чирун.
ЗОНТ — 1. (уст.) см. зонтик. 2. тажуниз ухшар къав, тагъ (балхундин, луьткведин ва масабрун винел).
ЗОНТИК — таж.
ЗООЛОГ — зоолог (зоология илимдин специалист алим).
ЗООЛОГИЧЕСКИЙ — 1. зоологиядин. 2. (перен.) гьайвандин, гьайвандин хьтин (мес. пис векъи къилих ва мсб).
ЗООЛОГИЯ (мн. нет) — зоология (гьайванрин гьакъиндай илим).
ЗООПАРК (зоологический парк) — зоопарк, гьайванар хуьдай парк (абрун яшайиш, уьмуьр ахтармишун ва халкьдиз къалурун патал гьайванар хуьдай багъ).
ЗООТЕХНИК — зоотехник (зоотехникадин специалист).
ЗООТЕХНИКА (мн. нет) — зоотехника (маддарвилин майишат тухунин, гьайванрихъ гелкъуьнин гьакъиндай илим).
ЗООТЕХНИЧЕСКИЙ — зоотехникадин, зоотехникадиз талукъ тир; зоотехниквилин.
ЗОРКИЙ — 1. хци, хъсандиз аквадай. 2. (перен.) хци, дикъетлу, уях.
ЗОРЬКА — см. заря.
ЗРАЧОК — вилин нини (нине).
ЗРЕЛИЩЕ — тамаша; тамашдай чка.
ЗРЕЛИЩНЫЙ — тамашдай, тамашун патал тир (мес. театр, цирк ва мсб).
ЗРЕЛОСТЬ (ж., мн. нет) — битмишвал, балугъвал, тамамвал. || аттестат зрелости — юкьван школа куьтягьунин аттестат (шагьадатнама).
ЗРЕЛЫЙ — 1. битмиш хьайи, дигмиш хьайи, агакьай, чрай (емиш). 2. балугъвилихъ агакьай, тамам яшдихъ агакьай, тамамвилихъ агакьай. 3. (перен.) бегьем чрай, лап дикъетдалди гьазурай (фикир, къарар).
ЗРЕНИЕ (мн. нет) — акун; акунин бажарагъвал; вилер. || точка зрения — фикир; с моей точки зрения — зи фикирдалди.
ЗРЕТЬ I (несов.) — дигмиш хьун, битмиш хьун, агакьун, чурун (емишар).
ЗРЕТЬ II (несов., уст.) — 1. акун. 2. тамашун, килигун.
ЗРИТЕЛЬ (м.) — тамашачи, тамашдай кас.
ЗРИТЕЛЬНЫЙ — 1. акунин, вилерин. 2. килигдай, тамашдай, килигунин (тамашунин) патахъай тир. 3. тамашдайбрун (тамашачийрин), тамашачияр ацукьдай (мес. чка, кинода, театрда зал).
ЗРЯЧИЙ — вилериз аквадай (буьркьуь тушир).
ЗУБ — 1. сас; свах. 2. сас (мес. мишердин). || иметь зуб против кого-нибудь — садав сас регъуьн; чинеба геле къекъуьн; рикIяй такIанвал аваз хьун; ни в зуб (толкнуть) — гьич затIни чидач, са гафни чир хьанач, лугьуз хьанач; не по зубам ему — адан сарарин кар алач, адан тIем (къуват) акакьдайди туш; зуб на зуб не попадает — сас сарав агатзавач, сас сарал илисиз жезвач (мекьила); в зубах навязло — гзаф икрагь хьанва, зегьле фенва; держать язык за зубами — см. язык; зубы заговорить — см. заговорить; точить зубы на кого-нибудь — садаз сас регъуьн; вооружённый до зубов — кьилелай кIвачелди яракьламиш хьанвай.
ЗУБАСТЫЙ — 1. макъац, еке сарар авай, сарар еке. 2. (перен.) гьуьжетунал рикI алай, мецел кIвенкI алай.
ЗУБЕЦ — 1. сас (мес. мишердин, цуьруьгъуьлдин). 2. сарар хьиз экъиснавай ири дестекар хьтинбур (къеледин цлан вини кьилел). 3. кьаскьандин тик кьилер (дагъдин).
ЗУБИЛО — сунт (ракь, къван эгъуьндай, расдай руцIугул хьтинди).
ЗУБНОЙ — 1. сарарин. 2. сарарин; сухварин; сухван; саран.
ЗУБОВРАЧЕБНЫЙ — сарар сагъардай, сарарин докторвилин.
ЗУБОК — см. зуб. || на зубок выучить — яд хьиз хуралай чирун; попасть на зубок — сарак акатун, хурук акатун (садан).
ЗУБОЛЕЧЕБНЫЙ — сарарин дарманхана, сарар сагъардай чка.
ЗУБОЛЕЧЕБНЫЙ — сарар сагъардай.
ЗУБОСКАЛ (разг.) — ягьанатчи, гьамиша масадал хъуьредайди, сас экъисдайди.
ЗУБОСКАЛИТЬ (несов., разг.) — сас. экъисун, масадал хъуьруьн, ягьанатар авун.
ЗУБОСКАЛЬСТВО (мн. нет) — сас экъисун, масадал хъуьруьн, ягьанат.
ЗУБОЧИСТКА — сарара экъуьрдайди (сарара акIай гъвелар акъудун, михьивун патал кьал ва я кIвенкI расай цIакулдин кьил).
ЗУБР — зубр (1. чуьлдин вагьши яц. 2. (перен.) вагьшивилелди виликан гьаларал кIевиз акъваздай, виликан гьалар кIевиз хуьдай кас).
ЗУБРЕЖКА (мн. нет) — см. зубрить 2.
ЗУБРИТЬ I (несов.) — 1. кьацI-кьацI авун; кьацIар авун. 2. сарар атIун, сарар авун (са алатдиз).
ЗУБРИТЬ II (несов.) — гъавурда гьат тийиз гьакI эзберун.
ЗУБРОВКА — зубровка (1. кьурурайла таза векьин ни къведай набататрин тIвар. 2. гьабрал раснавай эрекь).
ЗУБЧАТЫЙ — 1. сарар авай. 2. вини кьилелай сарар хьиз кьаскьанрин тик кьилер экъиснавай (дагълар).
ЗУД (мн. нет) — квал : зуд во всём теле — вири жендекдик квал ква. || он испытывает писательский зуд — адак писателвилин квал, гужлу гьевес ква.
ЗУДЕТЬ (несов.) — 1. квал къачун, квал акатун, квал кваз хьун. 2. (перен.) зегьле тухун, гьавалат хьана икрагь авун.
ЗУРНА — зуьрне.
ЗЫБКА (обл.) — кьеб.
ЗЫБКИЙ — 1. зурзадай; галтад жедай; юзадай. 2. (перен.) мягькем тушир, умуд кутаз тежер (мес. акьул).
ЗЫБУЧИЙ — см. зыбкий.
ЗЫБЬ (ж.) — 1. кьери гъвечIи лепеяр. 2. лепеяр.
ЗЫЧНЫЙ — векъи, кIеви (ван, сес).
ЗЮЙД (мн. нет) — зюйд (1. кьибле пад. 2. кьибле патан гар).
ЗЮЙД-ВЕСТ (мн. нет) — зюйд-вест (кьиблединни рагъакIидай патан ара; гьа арадин гар).
ЗЮЙД-ОСТ (мн. нет) — зюйд-ост (кьиблединни рагъэкъечIдай патан ара; гьа арадин гар).
ЗЯБКИЙ — фад мекьи жедай, мекьивал эхиз тежер.
ЗЯБЛЕВЫЙ : зяблевая вспашка — хъуьтIуькар (см. зябь).
ЗЯБЛИК — макьамар ядай са нуькI.
ЗЯБНУТЬ (несов.) — мекьи хьун.
ЗЯБЬ (ж.) — хъуьтIуькар (гатфарин тум вигьиз цайи зулун кьуьгъвер).
ЗЯТЬ (м.) — езне (вахан гъуьл, рушан гъуьл, гъуьлуьн вахан гъуьл).
|