ДИВАН — диван (кьилер галай ацукьдай ва къаткидай хъуьтуьл тахт).
ДИВЕРСАНТ — диверсант (активдаказ разведкада иштирак ийидай, диверсиядин, зиян гунин крар ийидай агент).
ДИВЕРСИЯ — диверсия (1. душмандин фикир ва къуватар масанихъ алудун патал дяведа асул кьилин дявейрин майдандилай къерехда масана тухудай дяведин операция, маневр. 2. са пачагьлугъдин дяведин ва майишатдин къуват зайифрун патал къастуналди адан къене чинебан душман тир тешкилатри, дестейри ва я ксари кьиле тухудай зиян гунин кар.).
ДИВИДЕНД — дивиденд (са предприятиядин къазанжидикай иштиракчийрихъ гьардахъ авай акцийрин кьадардиз килигна агакьдай пай).
ДИВИЗИОН — дивизион (1. артиллериядин ва кавалериядин кьушундин частар, са кьадар пай, десте. 2. са жуьрединбур тир дяведин са шумуд гъвечIи гимидикай ибарат десте.).
ДИВИЗИОННЫЙ — 1. дивизиондин. 2. дивизиядин.
ДИВИЗИЯ — дивизия (пияда ва атлу кьушундин са шумуд полкуникай ибарат соединение -садхьанвай кьушунрин пай).
ДИВИТЬСЯ несов. — мягьтел хьун, тажуб хьун, тажубвал авун, аламат хьун.
^ ДИВНЫЙ — ажайиб, тажуб жедай, аламат жедай, гзаф гуьзел, гзаф гуьрчег.
ДИВО мн. нет, разг. — аламат; аламат жедай затI; тажуб (ажайиб) кар я, аламат я; что за диво? — вуч аламат я? ♦ диву даваться — тажуб хьун, аламат хьун; тажубвал авун; на диво — лап гуьзелдаказ, лап хъсандиз.
ДИДАКТИКА мн. нет — дидактика (педагогикадин, тарс гунин умуми методрикай рахадай пай).
ДИДАКТИЧЕСКИЙ — 1. дидактикадин, дидактикадиз талукь тир, тарс гунин умуми методриз талукь тир. 2. несигьат гудай, несигьат гунин тегьерда авай.
ДИЗЕЛЬ м — дизел (къене кудай нафтадал кIвалахдай мотор).
ДИЗЕНТЕРИЯ мн. нет — дизентерия (иви галаз къен фидай, галукьдай гужан азар).
ДИКАРЬ м — 1. вагьши инсан, вагьши. 2. пер. инсанрив агат тийир гзаф регъуь инсан.
ДИКИЙ — 1. вагьши. 2. чIуру; дикая яблоня — чIуру ичин ттар. 3. тамун, чIуран, вагьши (мес. гьайван). 4. баябан, буш, рикIиз къайи (чка). 5. пер. къизмиш; къудургъан; пехъи (гьевес, къилих). 6. пер. къариб, кьил, акъат тийир (фикир). 7. регъуь, агат тийир (мес. аял). ♦ дикий виноград — къереяр, чIуру ципицIар; дикое мясо — хирен къвалав акьалтай чIуру як.
^ ДИКОВИНА | ДИКОВИНКА — аламат жедай затI, ажайиб затI; ажайиб кар.
ДИКОВИННЫЙ — къариб, ажайиб.
ДИКОРАСТУЩИЙ — чIуруз экъечIай, чIуру (ттар).
ДИКТАНТ — диктант (школада дуьз кхьинар чирун патал учителди лугьуз ученикри кхьидай текст).
ДИКТАТОР — диктатор (государство идара авунин къене сергьят алачир агъавал ийидай, вири ихтиярар кьилди вичин гъиле авай кас).
ДИКТАТОРСКИЙ — диктатордин; диктаторвилин.
ДИКТАТОРСТВОВАТЬ несов. — диктаторвал авун.
ДИКТАТУРА — диктатура (агъавал ийизвай, гьукум гъиле авай классдин къуватдал бинеламишнавай государстводин власть); диктатура пролетариата пролетариатдин диктатура.
ДИКТОВАТЬ несов. — 1. лугьуз кхьиз тун, диктант лугьун, диктант кхьиз тун. 2. эмир авун, буйругъ авун; мажбур авун; тIалабун, ая лугьун.
ДИКТОВКА — 1. см. диктовать. 2. см. диктант.
ДИКТОР — диктор (радиостанцияда радиодай гудай хабарар микрофондин вилик кIелдай кас -къуллугъчи).
ДИКТОФОН — диктофон (рахазвай гафар кхьидай ва ахпа абур акъуд хъийидай прибор).
^ ДИКЦИЯ мн. нет — дикция (гафар ва слогар лугьунин къене хъсандиз гъавурда гьатдай ачухвал).
ДИЛЕММА — дилемма (сад садаз акси тир, мумкин тир кьве къарардикай ва я кьве нетижадикай сад кьабулунин мажбурвал, чарасузвал).
ДИЛЕТАНТ — дилетант (хсуси кIелун ва бегьем чирвал авачиз илимдал, искусстводал машгъул тир кас).
ДИЛЕТАНТСТВО мн. нет — дилетантвал.
ДИЛИЖАНС — дилижан (пассажирар ва почта тухудай чIехи карета-фаэтон хьтинди).
ДИНАМИЗМ мн. нет — динамизм (гьерекатрин, юзунрин булвал, мес. театрдин пьесада).
ДИНАМИКА мн. нет — динамика (1. механикадин, затIар чпиз кар ийизвай къуватрилай аслу яз юзунин законар чирдай ca хел. 2. са гьал, са кар адаз кар ийизвай къуватрин эсердикди вилик финин, дегиш хьунин ериш. 3. гьерекатдин, юзунрин булвал.).
ДИНАМИТ мн. нет — динамит (чархар ва масабур чукIурун патал ишлемишдай, нитроглицериндикай расдай хъиткьинардай затI).
ДИНАМИЧЕСКИЙ — 1. динамикадин тегьерда, динамикадин жигьетдай, динамический. 2. бул юзунар, гьерекат квай; гужлу (мес. музыка ва мсб).
ДИНАМИЧНЫЙ см. — динамический (2-манада).
ДИНАМО нескл. тех. — динамо (см. динамомашина).
ДИНАМОМАШИНА — динамомашина (электричестводин къуват гьасил ийидай, арадал гъидай машин).
^ ДИНАР — динар (1. Югославиядин пул. 2. Арабистанда виликан къизил пул).
ДИНАСТИЯ ист. — династия (са несилдикай яз пачагьвал авур пачагьрин тухум).
ДИНОЗАВР — динозавр (несил фад кьена терг хьанвай гзаф зурба, чурчул хьиз руфун галчIуриз фидай гьайван).
ДИНЬ-ДИНЬ межд. — зинг-зинг (ван).
|