ДЕФИЦИТ — дефицит (1. доходдилай расход артух хьун; зарар. 2. кимивал, эксиквал.).
ДЕФИЦИТНЫЙ — 1. дефицит авай; дефицит гудай; дефицитный бюджет — дефицит авай бюджет; дефицитное предприятие — дефицит гузвай кархана. 2. эксик тир, тIимил авай, кьит тир; дефицитный товар — кьит тир товар.
ДЕФОРМАЦИЯ — деформация, форма дегиш хьун.
ДЕФОРМИРОВАТЬ сов. и несов. — форма дегишрун.
ДЕФОРМИРОВАТЬСЯ сов. и несов. — 1. форма дегиш хьун. 2. см. деформировать.
ДЕХКАН — лежбер (юкьван Азияда).
ДЕХКАНСТВО мн. нет — лежберар.
ДЕЦЕНТРАЛИЗАЦИЯ — децентрализация, децентрализоватун (центральный органрин бязи функцияр, везифаяр чкайрин органрин ихтиярдиз вугун; гьа тегьерда бинеламишнавай идарадин система).
ДЕЦЕНТРАЛИЗОВАТЬ сов. и несов. — децентрализоватун, децентрализация авун.
ДЕЦИМЕТР — дециметр (метрдин цIуд паюникай са пай).
ДЕШЕВЕТЬ несов. — ужуз хьун, къиметдай аватун.
ДЕШЕВИЗНА мн. нет — ужузвал.
ДЕШЕВКА мн. нет, разг. — 1. лап ужуз къимет; купить по дешёвке — ужуз къиметдай къачун. 2. пер. усал, къиметсуз шей.
ДЕШЕВО нареч. — 1. ужуз, ужуздаказ. 2. пер. гьавайда; регьятдиз.
ДЕШЁВЫЙ — 1. ужуз. 2. пер. усал, къиметсуз, са къиметдикни квачир.
ДЕШИФРОВАТЬ сов. и несов. — шифр ачухун, шифр ачухна кIелун.
ДЕШИФРОВКА — шифр ачухун, шифрдай кьил акъудна кIелун.
ДЕ-ЮРЕ — де-юре (юридически, къанундалди, формальни яз; де-фактодин акси я).
^ ДЕЯНИЕ — кар; амал.
ДЕЯТЕЛЬ м — деятель, кар ийизвайди, са кардал кIвалахзавайди; деятель науки — илимдал (илимдин кардал) алахъавайди.
ДЕЯТЕЛЬНОСТЬ ж мн. нет — кIвалах.
ДЕЯТЕЛЬНЫЙ — кар ийидай, кIвалах ийидай; активный; алахъдай.
ДЖЕМПЕР — джемпер (хивяй кьил ттуна винелай алукIдай хуру кIеви, сун ва я пекдин храй перем).
ДЖЕНТЛЬМЕН — джентлмен (1. Англияда итимдив рахадайла гьуьрмет патал лугьудай гаф. 2. буржуазиядин-аристократиядин фикирдай, гьабруз кIандай тегьердин чIехи, михьи рикI авай гъейратлу инсан лагьай гаф я; буржуазиядин аристократиядин обществодикай тир ва гьабрун амалар ва хесетар кьунвай кас.).
^ ДЖИГИТ — балкIандал гьунарар ийидайди.
ДЖИГИТОВАТЬ несов. — катзавай балкIандал гьунарар авун.
ДЖИГИТОВКА мн. нет — балкIандал гьунарар.
ДЖУНГЛИ ед. нет — джунгли (Индиядин, тропикдин чими уьлквейрин кIеви, инсандивай къекъвез тежер, уьленар авай гачIичIлухар, тамар).
^ ДЖУТ мн. нет, бот. — джут (Индияда экъечIдай канаб хьтин затI).
ДЗОТ (дерево-земляная огневая точка) — дзот (дяве ийизвай чкада гъварарикай ва накьвадикай расай, пулемётар ва маса яракьар гваз акъвазна ядай кIеви сенгер хьтин чка).
^ ДИАГНОЗ мед. — диагноз (докторди азарлудаз килигна адан азар тайинрун, чирун).
ДИАГНОСТИКА мед. — диагностика (диагноздин методрин гьакъиндай илим, медицинадин са хел).
ДИАГОНАЛЬ ж — диагонал (1. мат. гзаф пипIериндан ва я гзаф ччинриндан сергьят сад тушир кукIвар галкIурдай дуьз цIар; дуьзпипIе риндан-прямоугольникдин сад садаз къаншар пипIер галкIурдай дуьз цIар. 2. вичикай рувар-рувар хьайи кирс цIарар авай магьут хьтин парча.).
ДИАГРАММА — диаграмма (жуьреба-жуьре шейэрин, крарин чIехивилер ва гъвечIивилер, гьал къалурдай цIарарин шикил).
ДИАДЕМА — диадема (шуткьудин пелеган хьиз дишегьлийрин пелевай гутуна кьилел эцигдай багьа къимет авай, къашар авай бицIи таждин шикил авай безег).
^ ДИАЛЕКТ — диалект; ахтынский диалект — ахцегьрин диалект.
ДИАЛЕКТИЗМ — диалектизм (литературадин чIала са чкадин диалектдай къачур гаф).
ДИАЛЕКТИК — диалектик (1. диалектика хъсандиз чидай кас. 2. диалектикадин рекье авай кас. 3. уст. гьуьжет авунин устад кас).
ДИАЛЕКТИКА лн. нет — диалектика (1. тIебиатдин, инсанрин обществодин ва фикирдин гьерекатдин ва вилик финин -развитиедин виридан умуми законрин гьакъиндай илим. 2. гьахьтин гьерекатдин ва вилик финин гьамишалугъ процесс вич. 3. уст. гьуьжетдин, бягьс авунин къене логикадин делилар гъиз бажарагъвал.).
ДИАЛЕКТИЧЕСКИЙ фил. — диалектикадин; диалектикадал бинеламишнавай.
ДИАЛЕКТНЫЙ — диалектдин, нугъатдин, нугъатдиз талукь тир.
ДИАЛЕКТОЛОГИЧЕСКИЙ — диалектологиядин.
ДИАЛЕКТОЛОГИЯ мн. нет — диалектология (чIалан илимда са чIалан нугъатар, диалектар ахтармишуниз, чируниз талукь тир пай).
ДИАЛОГ — диалог (кьвед ва я са шумуд касдин арада рахун, литературадин шейъина кьвед ва я са шумуд касдин рахунрикай ибарат тир пай).
ДИАЛОГИЧЕСКИЙ — диалогдин формада авай; диалог тир; диалогдин.
^ ДИАМАТ — диамат, диалектический материализм.
ДИАМЕТР — диаметр (кругдин юкьвай фена ам барабар кьве патахъ пайзавай дуьз цIар).
ДИАМЕТРАЛЬНЫЙ — 1. мат. диаметрдин, диаметральный. 2. пер. лап тамам, акьалтIай (сад садаз зидвиликай рахадайла); диаметральная противоположность — лап тамам сад садаз къаншарвал.
ДИАПАЗОН — диапазон (1. садан ванци ва я музыкадин алатди лап агъуздалай вини дережадиз кьван акъуддай сесерин вири кьадар. 2. пер. садан чирвилерин, тежрибадин, интересрин ва ихьтин масабрун кьадар, дережа, екевал.).
ДИАПОЗИТИВ — диапозитив (суьретар къалурдай фонарда твадай шикил).
ДИАФРАГМА — диафрагма (1. анат. хурун бушлух руфунин бушлухдивай ччара ийидай кьелечI ва гьяркьуь перде. 2. физ. оптикадин приборрин объективда твадай, элкъвей тIеквен авай, экв акъат тийир пластинка.).
|