СИЛОС силос (1. къацу таза набататрикай, векьер-кьаларикай, пешерикай ва масабрукай кьеж квай алафар расна хуьдай чка. 2. гьа тегьерда расна хвейи алафар).

СИЛОСНЫЙ 1. силос; силосный корм силос алаф. 2. силосдин; силосная яма силосдин фур.

СИЛОСОВАТЬ сов. и несов. силосламишун, силос авун.

СИЛУЭТ 1. силуэт (са рангунин фондал - еридал маса са рангуналди чIугур инсандин ва я маса затIунин контурдин суьрет). 2. перен. хъен; са уьтери аквазвай шикил.

СИЛЬНОДЕЙСТВУЮЩИЙ гужлуз кар ийидай, гужл у эсер ийидай (мес. дарман, пIил).

СИЛЬНЫЙ 1. гужлу, къуватлу. 2. къати (мес. гар). 3. кIеви, гужлу (мес. тIал, дерт).

СИМВОЛ символ (са фикир, са кар къалурдай шартIлу лишан, ишара ).

СИМВОЛИЗАЦИЯ мн. нет. см. символизировать.

СИМВОЛИЗИРОВАТЬ сов. и несов. символдалди (символралди) къалурун, шартIлу лишанралди къалурун; символ яз хьун.

СИМВОЛИЗМ мн. нет символизм (искусствода, литературада буржуазиядин идеалиствилин, реакционный фикиррин рехъ; и рекье авайбру гьар са шей анжах адан къене чуьнуьх хьанвай манадин символ, шартIлу лишан яз гьисабдай).

СИМВОЛИСТ символист (искусствода символизмдин пад кьунвай кас).

СИМВОЛИЧЕСКИЙ и СИМВОЛИЧНЫЙ символ тир; символ квай (яни маса, къаб алай манадин, къаб алай мана квай; шартIлу лишан тир).

СИММЕТРИЧЕСКИЙ и СИММЕТРИЧНЫЙ симметриялу, симметрия авай, симметриядал бинеламишнавай.

СИММЕТРИЯ мн. нет симметрия (са затIунин, мес. дараматдин паяр чеб эцигунин ва кьадаррин жигьетдай са пай муькуь паюнив кьур, кутугай садвал; дуьзгуьнвал).

СИМПАТИЗИРОВАТЬ несов. хуш хьун; бегенмиш хьун; они симпатизируют друг другу абур сад-садаз хуш я (бегенмиш я); он симпатизировал новому знакомому адаз цIийи чирхчир хуш хьанвай (бегенмиш хьанвай).

СИМПАТИЧЕСКИЙ симпатический (1. анат. физиол. симпатическая нервная система организмдин хуьрек цIурурунин, нефес къачунин, дамарра иви къекъуьнин кIвалах къайдада твадай нервийрин система. 2. симпатические способы лечения азарлудан рикI секинардай, ам вич сагъ хьунихь инандирмишдайвал дарманар гуз сагъарунин къайда. 3. тIазвай чкадин, мес. са сухан, эсердикди къвалав гвай маса чка тIазвай хьиз хьун ва я тIа хьун). ♦ симпатические чернила симпатический чернил (чарчел кхьейла гьакI чир тежер, ранг авачир, анжах чар цIал кьуна ифирайла ва я бязи химический затIаралди кьежирайла дуьздал акъатдай чернил).

СИМПАТИЧНЫЙ хуш, рикIиз чими.

СИМПАТИЯ 1. симпатия, рикIиз хушвал, рикIиз чимивал. 2. симпатия, рикI алай кас, кIандайди.

^ СИМПТОМ симптом, лишан (са азардин, са кардин винел акъатдай лишан).

СИМПТОМАТИЧЕСКИЙ, СИМПТОМАТИЧНЫЙ симптом тир, са кардин лишан тир, лишанар квай (са азар, са кар авазвайди ва я жедайди къалурдай лишанар, ишараяр, гьалар).

СИМУЛИРОВАТЬ сов. и несов. хьиз къалурун, тирди хьиз къалурун, амалар авун; симулировать глухоту вич бишиди хьиз къалурун, биши амалар авун.

СИМУЛЯНТ симулянт, тапархъанвилелди вич масакIа къалурдай кас (мес. кIвалахиз такIанз азарлу хьиз къалурдай кас).

СИМУЛЯЦИЯ симуляция, хьиз къалурун, тирди хьиз къалурун, тир хьтин амалар авун (см. симулировать).

СИМФОНИЧЕСКИЙ симфониядин; симфонический; симфонический оркестр симфонический оркестр (вичик сивяй ядай алатарни, симер алай алатарни ва гатадай алатарни квай оркестр).

СИМФОНИЯ симфония (оркестрдин патахъай туькIуьрнавай, кьуд паюникай ибарат тир музыкадин чIехи произведение).

СИНАГОГА синагога, чувудрин мискIин.

СИНГАРМОНИЗМ мн. нет сингармонизм (са гафуна дувулдин ачух сесинин къалинвилиз ва назиквилиз килигайвал эхирдин сесни къалин ва я назик хьун).

СИНДИКАЛИЗМ мн. нет синдикализм (рабочийрин гьерекатда, пролетариатдин политический партия хьун ва капитализмдин аксина политический женг тухун лазим тирди инкар ийидай, кьабул тийир, анжах экономикадин рекьяй женг чIугун дуьз яз гьисабдай, куьлуь буржуазиядин оппортуниствилин рехъ).

СИНДИКАЛИСТ синдикалист (синдикализмдин пад кьунвай кас, синдикализмдин рекье авай кас).

СИНДИКАТ синдикат (1. капитализмдин уьлквейра карханайрин ва алишверишдин иесийрин сад хьанвай тешкилат, садвал; адан мурад конкурентар арадай акъудун, чпин мал чпиз кIандай багьа къиметрай гун ва гзаф къазанжияр къачун я. 2. бязи уьлквейра профсоюзрнн тIвар).

^ СИНЕВА виливал; вили ранг.

СИНЕВАТЫЙ виливал алай.

СИНЕКДОХА синекдоха (художественный литературада сагъ са затIунин чкадал адан са пай, гзафбрун чкадал абрукай сад ва я аксина ишлемишун, мес. душманар лугьудай чкадал душман, акьуллу инсан лугьудай чкадал акьуллу кьил лугьун).

СИНЕТЬ несов. 1. вили хьун. 2. вили хьана акун (вили шейэр).

СИНИЙ вили.

СИНИТЬ несов. 1. вили авун; вили рангунал вигьин. 2. лилдал вигьин.

СИНИЦА зоол. чIимчIир (хуьруьн нуькIрен жуьрейрикай са нуькI).

СИНОД синод (православный диндин клисайрин крариз килигдай лап чIехи идара).

^ СИНОНИМ синоним (сад хьтин, лап сад-садав мукьва мана квай ччара гафарикай сад, мес. гужлу -къуватлу синонимар я).

СИНОНИМИКА мн. нет синонимар.

СИНОНИМИЧЕСКИЙ синонимар тир; синоним тир.

СИНОНИМИЧНЫЙ см. синонимический.

СИНТАКСИС мн. нет синтаксис (предложениеда гафарин арада ва предложенийрин чпин арада алакъадин тегьерар ахтармишдай илим, грамматикадин са хел).

СИНТЕЗ мн. нет синтез (1. анализдин нетижада арадал атай ччара-ччара элементар, гьалар, ччара-ччара паяр сад-садахъ галаз алакъалу ийиз, галкIуриз сад авун, гьа тегьерда сад ийиз, умумиламишиз ахтармишунин метод. 2. хим. са шумуд элемент сад хьанваз квай затIарикай ва я элементрикай химический реакциядин рекьелди акахьай сад авун).

СИНТЕЗИРОВАТЬ сов. и несов. синтезламишун, сад авун.

СИНТЕТИЧЕСКИЙ 1. синтездин; синтездал бинеламишнавай; синтетический метод синтездин метод. 2. синтездалди расай, синтетический, синтездин; синтетический каучук синтездалди расай (синтетический) каучук (яни химиядин куьмекдалди расай).

СИНХРОНИЗМ мн. нет синхронизм (кьве ва я са шумудар, са шумуд процесс ва я са шумуд вакъиа са вахтунда, къушаба, санлай хьунухь).

СИНХРОНИЧЕСКИЙ синхронизмдин; синхронизм авай (яни са вахтунда, санал, къушаба арадал атай вакъиаяр; гьахьтин вакъиайриз санлай килигунин къайда).

^ СИНЬ ж мн. нет см. синева.

СИНЬКА лил (чуьхвей парталар вигьидай ранг).

СИНЯК вили чка; вили хьайи чка; вили тIехв (бедендин гатана, галукьна хьайи); избить до синяков вили-цIару жедалди гатун, гатана вили-цIару авун.