РУКА 1. гъил; правая рука эрчIи гъил; длинные руки яргъи гъилер. 2. пер. гъил, хатI; это, несомненно, его рука им шаксуз гъадан гъил я (хатI я, кхьейди я). 3. пер. куьмек, куьмекдай кас; там у него своя рука ана адаз вичин куьмекдай кас ава. ♦ большой руки негодяй лап чIехи, акьалтIай гьарамзада; валится из рук кIвалахдал гъил физвач, кIвалах жезвач; волю давать рукам ягъун, кукIун, гъилер худда ттун; рукам воли не давай гъилер кьулухъ ая; это всё в моих руках ам вири зи гъиле ава, зал алай кар я, зи гъиляй къведа; греть руки см. греть; дать по рукам мад туба ийидайвал иердиз кьилихъ галукьрун, цIай эцигун, туба ийиз тун; даю руку на отсечение за зи гъил атIуз тада, зи гардан ягъа (эгер гьакI туштIа, тахьайтIа); держать руку гъил кьун, куьмек авун; из рук вон плохо гзаф пис я, лап пис я; как рукой сняло см. снять; как без рук гъил атIай хьиз ава; гъиляй са карни къведач; коротки руки! тIубни кягъиз жеч! гьедди жеч! кядай къуват авач!; ломать руки пер. мет-кьил гатун, гзаф хажалат чIугун; мастер на все руки гъиляй гьар са кар къведай, гьар са кар алакьдай кас, вири крарин устIар; махнуть рукой пер. алатна фий (квахьрай) лагьана тун, фикир тагун; набить руку гъил вердишрун; вердиш хьун; хъсандиз чирун, чир хьун (са кар ийиз); на живую руку тадиз, фад; наложить на себя руки вичи-вич (жува-жув) кьин; это ему на руку им адаз менфятлу я, им адаз хийир я; на руку нечист гъил квайди я, гъил михьи кас туш; у меня не поднимается рука зи гъил фидач (завай а пис кар, садаз писвал ийиз жедач); не покладая рук акъваз тийиз, датIана; опускаются руки са кардални гъил физвач, тефиз ама, са карни ийиз кIамач (хажалат аваз, умудсуз яз); отбиться от рук чIалаз кихлиг тавун, яб тахгун; михьиз рекьяй акъатун; подать руку помощи куьмек авун, гъил кьун; под руки хъуьчIерикай кьуна; попасться (подвернуться) под руку гъиле гьатун, жугъун; по рукам ходить гъилера къекъуьн, гъиляй гъилиз физ чукIун; приложить руку гъил кутун, шерик хьун, шериквал авун; рука об руку гъил гъиле кьуна, вирида санлай; развязать руки рехъ ачухун, рехъ гун, гъилер ачухун; рука руку моет сада сад михьда, кьацIай гъилери сада сад чуьхуьда (яни са нагьакьан карда кьведни шерик я); рукой подать лап мукьва я, лап мукьвал ала, авайди кьве ккам я; руки прочь! гъил кьулухъ ая! гъил кямир!; своя рука владыка гуж вичин гъиле ава, вичин кефиниз кIандай гуж ийида; сон в руку ахвар дуьз акъатна; с рук долой эхир куьтягь хьана алатна; с рук сбыть жувалай алудун, ийидайди авуна куьтягьун, жув хкудна куьтягьун; с рук сойти гьакI алатиз фин, кьиле фин (авур са кар); с руками оторвать гъиляй акъудиз къачун, тарашун, гзаф иштагьдалди къачун; умыть руки пер. къерехдиз къекъечIун, къерехдиз къекъечIна акъвазун, жавабдарвиликай хкечIун; акахь тавун; чешутся руки гъилерик квал акатнава, гъилер квазва (яни рикIиз кIанзава ва я са кардал алахъиз кIанзава).

^ РУКАВ 1. хел (парталдин хел; вацIукай ччара хьайи хел). 2. тех. турба, рукав; пожарный рукав цIай хкадардайбрув жедай яргъи шихинин яд тухудай турба (мес. резиндин, самовардин турба хьтин). ♦ спустя рукава см. спустить.

РУКАВИЦА са тIуб авай чIехи бегьле. ♦ держать в ежовых рукавицах ччин къалур тийиз кIевивал авун.

РУКАВЧИК 1. хилен кIуф (винелай эцигнавай ва я гилигнавай). 2. разг., хел, гъвечIи хел (см. рукав).

РУКОВОДИТЕЛЬ м регьбер, руководитель, рехъ къалурдайди; кьил; кьилел алайди.

РУКОВОДИТЬ несов. регьбервал авун, руководство гун, рехъ къалурун (са кардиз); идара авун.

РУКОВОДИТЬСЯ несов. амал авун; регьбервилиз къачун, регьбер яз кьун.

РУКОВОДСТВО 1. регьбервал, рехъ къалурун, регьбервалун, руководство. 2. вичел регьбервалдай затI, регьбервилиз къачудай затI, регьбер яз кьадай затI; регьбервал ийидайди; рехъ къалурдайди. 3. руководство, учебник, ктаб. 4. мн. регьберар, руководителар, рехъ къалурдайбур, идарадин кьилел алайбур.

РУКОВОДСТВОВАТЬСЯ несов. амал авун; регьбервилиз къачун, руководстводиз къачун.

РУКОВОДЯЩИЙ регьбервал ийизвай (ийидай), рехъ къалурзавай (къалурдай).

РУКОДЕЛИЕ дишегьлийрин гъилин кIвалах, гъилин устIарвал (цвал-хвал, къирер хрун, парчадал нехишар ягъун ва мсб).

РУКОДЕЛЬНИЦА гъилин кIвалахрин устIар (дишегьли).

РУКОМОЙНИК рукомойник, ччин - гъил чуьхуьдайди (къаб, афтафа).

РУКОПАШНЫЙ: рукопашный бой (ва я гьакI рукопашная) акахьай дяве.

РУКОПИСНЫЙ 1. рукописдин; рукописрин (см. рукопись). 2. гъилив кхьей, гъилин (хатI).

РУКОПИСЬ ж рукопись (гъилелди кхьей затI ва я гъилелди кхьена машинкадал элягьай, амма басмадай акъуд тавунвай затI, ктаб, макъала).

РУКОПЛЕСКАТЬ несов. капар ягъун (мес. сад рахадайла гьадаз).

РУКОПОЖАТИЕ гъил кьун; обменяться рукопожатиями сада садан гъил кьун (сагърай лугьуз, тебрик ийиз).

РУКОЯТКА ттум (мес. гапурдин ва мсб).

РУКОЯТЬ ж, см. рукоятка.

РУЛЕВОЙ 1. рулдин; рулевое колесо рулдин чарх. 2. рулевой, руль гвай кас, рулдив акъвазнавай кас (гимидин рулдив акъвазна, ам герек патахъ элкъуьрдай къуллугъчи).

РУЛЕТ рулет (1. гатай, регъвей якIукай яргъи луьле хьиз авуна чрай кIус, хуьрек. 2. къене ширин затIар аваз тинидикай къат-къат авур элкъвей луьле хьтин недай ширин затI).

РУЛЕТКА рулетка (1. яргъивал алцумун патал ишлемишдай, винел цифраяр кхьена метрияр ва адан паяр къалурнавай, элкъвей къалпагъда кIватIдай тасма, лент. 2. къугъунин са жуьре).

^ РУЛОН рулон (кIватIнавай чарарин, клеёнкадин ва я масабрун лап чIехи, яцIу гирдим хьтин луьле).

РУЛЬ м руль (гими, самолёт, автомобиль гьалзавайда кIандай рекье ттун, элкъуьрун патал алчудардай чарх хьтинди).

^ РУМЯНА ед. нет кишран, рангар (ччиниз ядай яру ранг).

РУМЯНЕЦ ччинин ярувал; ярувал; яру ранг; лицо залилось румянцем ччин яру хьана, ччиниз ярувал акъатна.

РУМЯНИТЬ несов. 1. яру авун. 2. кишран ягъун, рангар ягъун (гуьрчегвал патал ччиниз).

РУМЯНИТЬСЯ несов. 1. яру хьун. 2. жуван (вичин) ччиниз рангар ягъун.

РУМЯНЫЙ яру; яру рангунин; ал рангунин.

РУНО 1. сар, йис; овцы с тонким руном шуькIуь йис алай хпер. 2. мн. лужар,кIапIалар (балугърин).

РУПОР рупор (1. ван гужлу хьун патал ишлемишдай са кьил гьяркьуь турба, къаргъу, мес. гимида команда гудайла рупордин шуькIуь кьилел кIуф эцигна лугьуда. 2. пер. са касдин ва я ксарин фикирар, идеяяр чукIурдай, гваз къекъведай, гьабрун пад тир кас ва я газет). ♦ кричать, сложив ладони рупором гъилер (капашар) къаргъу хьиз кIуфув гутуна гьараюн.