ХРОНИКА хроника (1. вакъиаяр галай-галайвал, хронологиядин къайдада кхьин; гьакI кхьей вакъиайрин кIватIал. 2. газетда гьар чкадин, йкъан вакъиайрин, малуматрин отдел. 3. кинода гьар чIавуз физвай общественный уымуьрдин шикилар къалурзавай фильм).

ХРОНИКЁР хроникёр (газетдин хроникадин отделдиз хабарар кIватIиз кхьидай сотрудник).

ХРОНИЧЕСКИЙ гзаф яргъал чIугур, хкатна куьтягь тежезвай, гьамишан; хроническая болезнь хкатна куьтягь тежезвай гьамишан азар.

ХРОНОЛОГИЧЕСКИЙ хронологиядин; хронологиядиз талукь тир; хронологиядин къайдада; хронологический перечень событий хронологиядин къайдада кхьенвай вакъиайрин сиягь.

ХРОНОЛОГИЯ хронология (1. вакъиаяр гъим гьидан гуьгьуьнлай хьанатIа гьакI галай-галайвал вахтариз килигна, вахтар къалурна туькIуьрай, вакъиайрин сиягь. 2. вакъиаяр хьайи датаяр -йисар, варцар ва йкъар, документар кхьей вахтар чирдай историядин куьмекчи илим).

ХРОНОМЕТР хронометр (вахт лап дуьм-дуьз къалурдай сят).

ХРОНОМЕТРАЖ мн. нет хронометраж (зегьметдин кIвалахрин гьар садаз, са кьадар паяриз гьикьван вахт физватIа, гьам секундаяр къалурдай сятинин куьмекдалди чирун).

^ ХРУПКИЙ 1. хцIу, кеврек; фад хадай. 2. пер. зериф, назик, зайиф.

ХРУСТ чIахрах; чихрих; чIирх (мес. незвай хцIу затI сиве кукIвар жедай ван); чIакьракь; пIакьракь; тIекьрекь (мес кIвачерик акатна хайи кьурай цIамарин ван).

ХРУСТАЛИК анат. хрусталик (вилин шуьше хьиз аквадай пай).

ХРУСТАЛЬ м хрусталь (1. шуьшедин лап хъсан, михьи жуьре. 2. гьахьтин шуышедин къапар). ♦ горный хрусталь дагъдин хрусталь (са минерал, рангсуз, экв акъатдай кварцдин са жуьре).

ХРУСТАЛЬНЫЙ 1. хрусталдин. 2. пер. михьи, михьи гуьзгуь хьтин.

ХРУСТЕТЬ несов. 1. чIахрахар авун; чIарх-чIарх авун; чIихрихар авун; чIирх-чIирх авун (незвай затIуни). 2. жаркь-жаркь авун, жиркь-жиркь авун (мес. кIвачерик живеди). 3. чIакьракьар авун; пIакьракьар авун, тIекьрекьар авун (кIвачерик цIамари).

ХРУСТНУТЬ однокр., см. хрустеть.

ХРЮКАНЬЕ мн. нет хурр-хурр; хурр-хурр авун (вакIа).

ХРЮКАТЬ несов. хурр-хурр авун (вакIа).

ХРЯК 1. къабан, эркек вак. 2. обл. хеси вак.

ХРЯЩ1 анат. чIахачIах.

ХРЯЩ2 мн. нет, геол. ири къум, чирх.

ХРЯЩЕВАТЫЙ чIахачIах квай.

ХРЯЩЕВОЙ. чIахачIах тир; чIахачIахдин.

^ ХУДЕТЬ несов. яхун хьун.

ХУДО мн. нет писвал; пис кар; нагьакьанвал; нет худа без добра хъсанвал галачир писвал жедач (мисал я).

ХУДОБА мн. нет яхунвал.

ХУДОЖЕСТВЕННОСТЬ ж мн. нет художественнывал, гуьзелвал, гуьрчегвал (мес. зардин, гьикаядин ва мсб).

ХУДОЖЕСТВЕННЫЙ художественный; художественная литература художественный литература (гуьзел, гуьрчег литература).

ХУДОЖЕСТВО 1. художество (шикилар чIугунин устадвал); Академия художеств Художествойрин Академия. 2. пер. разг. пис кьуьруьк, пис уюн, нагьакьан кар.

ХУДОЖНИК художник (1. искусстводин затIар яратмишунал кIвалахзавай кас, мес. шикилар чIугвадайди, скульптор, писатель. 2. шикилар, суьретар чугвадай кас).

ХУДОЙ1 яхун.

ХУДОЙ2 1. кукIвар хьайи; тIеквенар авай; чIур хьайи; усал; худое ведро тIеквенар авай, кукIвар хьайи ведре. 2. пис; усал. ♦ на худой конец гьич тахьайтIа, лап пис хьайитIа.

ХУДОСОЧИЕ мн. нет яхунвал (организмди хъсандиз, дуьз ислемиш тавуникди яхунвал).

ХУДОСОЧНЫЙ яхун; уьзуьр аваз яхун тар.

ХУДОЩАВЫЙ яхунвал алай, яхун.

^ ХУДШИЙ лап пис, виридалайни пис.

ХУЖЕ нареч. 1. пис, писдаказ, усалдиз (мадни, масадалай). 2. в знач. сказ. мадни пис я; усал я (масадалай, мадни).

^ ХУЛА уст. айиб, туьгьмет, пислемишун, пис гафар.

ХУЛИГАН хулиган.

ХУЛИГАНИТЬ несов. разг. хулиганвал авун.

ХУЛИГАНСКИЙ хулигандин; хуляганвилин.

ХУЛИГАНСТВО мн. нет хулиганвал.

ХУЛИТЕЛЬ ж уст. пислемишдайди, масадакай пис рахадайди.

ХУЛИТЬ несов. пислемишун, пис рахун (садалай).

ХУТОР къазма (хуьруьвай къакъатна кьилди авай мулкни галаз са кавалер).

ХУТОРСКОЙ къазмадин; къазмайрин.

ХУТОРЯНИН къазмайрал яшамиш жезвай кас, къазмайрин эгьли, къазмайрилай тир кас.