Алпанские языки » Лезгинские словари » Русско-лезгинский словарь

· А · Б · В · Г · Д · Е · Ё · Ж · З · И · Й · К · Л · М · Н · О ·

· П · Р · С · Т · У · Ф · Х · Ц · Ч · Ш · Щ · Ъ · Ы · Ь · Э · Ю · Я ·

ПЛУГ куьтен.

ПЛУТ гьарамзада; луту; амалдар.

ПЛУТАТЬ несов. разг. рехъ квахьна (рекьелай алатна) къекъуьн.

^ ПЛУТНИ мн. разг. лутувилер; амалдарвилер; гьарамзадавилер.

ПЛУТОВАТЫЙ лутувал квай; амалдарвал квай; алцурарун квай.

ПЛУТОВАТЬ несов. разг. амалдарвал авун; алцурарун; лутувал авун.

ПЛУТОВСТВО мн. нет амалдарвал; лутувал; алцурарун.

ПЛУТОКРАТ плутократ (вичин мал-девлетдалди кесер, чIехивал ва агъавал къазанмишнавай кас).

ПЛУТОКРАТИЯ мн. нет 1. плутократия (плутократрин, девлетлуйрин гъиле агъавал, гьакимвал авай гьукуматдин къурулуш). 2. плутократар.

ПЛЫВУН см. плавун.

ПЛЫТЬ несов. 1. сирнав авун. 2. фин; къекъуьн (вацIалай; гьуьлелай гими, луьткве). 3. гимида аваз фин. 4. пер. сирнав авун; къекъуьн (мес. цава цифер, гьавада манидин ван). ♦ плыть по течению см. течение.

ПЛЮГАВЫЙ разг. шуьткьвей жум хьтин, мешребсуз, такIан къведай.

ПЛЮМАЖ плюмаж (гуьрчегвал патал дишегьлийрин шляпайрал ва я балкIандин кьенеррал, бязи буржуаз уьлквейра дяведин къуллугъчийрин шашкайрал алкIурдай ничхирдин цIакулар, курквачI).

^ ПЛЮНУТЬ однокр., см. плевать.

ПЛЮС 1 мат. плюс (са гьисабдал масад эцигунин, кIватIунин лишан). 2. эцигай; эхцигай; эцигайла; два плюс три, будет пять кьведал пуд эцигайла вад жеда. 3. пер. плюс артухвал, хъсан пад, менфятлу пад, хъсанвал.

^ ПЛЮШ мн. нет плюш ( махпур хьтин яргъи чIичI авай парча).

ПЛЮЩ мн. нет, бот. сармашух (пахладин кьен хьиз ттарал алчуд жедай набатат).

ПЛЮЩИТЬ несов. кьелечIрун; кьулу авун; афар хьиз авун (мес. илисна, чуькьвена кьуркьушумдин гуьлле).

ПЛЯЖ пляж (гьуьлуьн ва я вацIун къерехда эхъуьн патал туькIуьрнавай чка).

^ ПЛЯС мн. нет, разг. кьуьл; пуститься в пляс кьуьл ийиз башламишун.

ПЛЯСАТЬ несов. кьуьл (кьуьлер) авун. ♦ плясать под чью-нибудь дудку са масадан макьамдал къугъун (ва я кьуьл авун), садан гафунал къугъун).

^ ПЛЯСКА 1. см. плясать. 2. кьуьл.

ПЛЯСОВОЙ кьуьлуьн; кьуьл ийидай (мес. макьам).

ПЛЯСУН хъсан кьуьлдайди, кьуьл ийидай устIар. ♦ канатный плясун разг. цIилинал къугъвадай пагьливан.

ПНЕВМАТИЧЕСКИЙ пневматический (къене авай чуькьвей гьавадалди кIвалахзавай); пневматический насос пневматический насос.

ПНЕВМОНИЯ мн. нет, мед. пневмония (стIалжем, жигеррин тIал).

ПНУТЬ разг. кьуьл эцягъун; кьуьл эцяна дугурун.

по (предлог) — 1. -ай; -яй; -дай; -лай : ехать по дороге — рекьяй фин; идёт по улице — куьчедай физва. 2. -а; -е; -да; -ал : ходить по комнате взад и вперед — кIвале инихъ анихъ (вилик кьулухъ) къекъуьн; по улицам ходят патрули — куьчейра патрулар къекъвезва; по всей стране — вири уьлкведа. 3. -ай-тIуз; кьуна; аваз : идти по берегу моря — гьуьлуьн къерехдай тIуз (къерех кьуна) фин; идти по намеченному пути — тайин авунвай рекье аваз (рехъ кьуна) фин. 4. тирвал : вещи были разбросаны по всей комнате — затIар вири кIвал (кIвалин ччил) тирвал чукIурнавай. 5. -диз : хлопнуть по спине — далудиз кап ягъун. 6. : бить по голове — кьил гатун; кьил ягъун. 7. -далди; килигна : действовать по закону — закондалди (зокондиз килигна) кар авун. 8. -виляй, тирвиляй, килигна, хьуниз килигна : не явился по болезни — азарлувиляй (азарлу тирвиляй, азарлу хьуниз килигна) атанач. 9. -кIа, тегьерда, къайдада; саягъда : жить по-новому — цIийикIа (цIийи тегьерда, цIийи къайдада) яшамиш хьун. 10. аваз : послать по почте — почтуна аваз ракъурун. 11. патан : родственники по матери — дидедин патан (дидедиз) мукьвабур. 12. кьван : войти в воду по пояс — юкьвал кьван циз гьахьун; по колени — метIерихъ (метIерив) кьван. 13. гьар : по утрам — гьар пакамахъ. 14. кьиляй-кьилди гьар : по целым дням — кьиляй-кьилди гьар йкъуз; югъди. 15. -ла, кьулухъ : по окончании работы — кIвалах куьтягьайла, куьтягьайдалай кьулухъ. 16. : по осени — зулухъай, зулуз. 17. : скучать по детям — аялрихъ вил хьун (рикI акъатун). 18. физвай патахъ, фидай патахъ : плыть по течению — яд физвай патахъ фин; гладить по шерсти — чIар къатканвай патахъди кап алтадун. 19. -ин; -дай; патал : комиссия по выборам — хкягъунрин (хкягъунар патал, хкягъунар тухудай) комиссия. 20. са-са (кьве-кьвед, пуд-пуд…) : по часу в день — гьар йкъуз са-са сятина; по одному — са-сад; по два кьве-кьвед. 21. : ходить в лес по ягоды — емишар гъиз тамуз фин. 22. хьиз, тегьерда : плавать по-собачьи — кицIи хьиз (кицIин тегьерда) сирнав авун. 23. кIандайвал; фикирдалди; чидайвал; тегьерда : делать по-своему — жуваз кIандайвал (жува ийидай тегьерда, жуваз чидайвал) авун. 24. кутугайди, лайихди, кьурди, килигайди я (ва я туш) : это не по тебе — им ваз кутугайди (лайихди) туш; сапог по ноге — чекме кIвачиз килигайди (кIвачив кьурди) я. 25. гьалтайла; рекьяй : по профессии он инженер — адан пеше инженервал я, пешедал гьалтайла ам инженер я; первый по величине — чIехивилел гьалтайла садлагьайди.

ПОБАГРОВЕТЬ яру хьун.

ПОБАИВАТЬСЯ несов. тIимил кичIез хьун; кичIевал авун.

ПОБАЛИВАТЬ несов. разг. тI имил тIа хьун; ара-бир тIа хьун.

^ ПОБЕГ1 катун; совершить побег катун (мес. дустагъдай).

ПОБЕГ2 цIийи хел, цуьрц, таза хел (ттаран).

ПОБЕГАТЬ чукурунар авун; чукурун.

ПОБЕГУШКИ: быть на побегушках садан алад-хъша яз хьун, садан буйругъар бегьемардайди яз хьун.

ПОБЕДИТЕЛЬ м гъалиб хьайиди, винел пад къачурди.

ПОБЕДИТЬ гъалиб хьун, гъалибвал къачун, винел акьалтун, винел пад къачун.

ПОБЕДНЫЙ гъалибвилин; победный гимн гъалибвилин гимн.

ПОБЕДОНОСНЫЙ 1. гьамиша гъалиб жедай, гъалибвал гъидай; гъалибвал къазанмишдай. 2. гъалиб хьайи, гъалибвал къазанмишай, винел акьалтай, винел пад къачур.

ПОБЕЖАТЬ 1. чукурун; чукурна фин. 2. катун. 3. пер. авахьун, фин (мес. ятар).

ПОБЕЖДАТЬ несов., см. победить.

ПОБЕЖДЁННЫЙ магълуб хьайиди, кIаник какатайди.

ПОБЕЛЕТЬ лацу хьун.

ПОБЕЛИТЬ киреж ягъун; лацадай асунун.

^ ПОБЕЛКА мн. нет киреж ягъун; асунар авун; лацадай асунин.

ПОБЕРЕЖЬЕ кьер, яха, къерех (гьуьлуьн, вацIун).

ПОБЕРЕЧЬ хуьн, саламатдиз хуьн.

ПОБЕРЕЧЬСЯ жув хуьн, жуван ччан хуьн, жуван сагъвал хуьн.

ПОБЕСЕДОВАТЬ суьгьбет авун, эхтилатар авун.

ПОБЕСПОКОИТЬ са тIимил инжиклу авун, са тIимил инжиклувал гун.

ПОБЕСПОКОИТЬСЯ 1. са тIимил рикI секинсуз хьун, рикIик секинсузвал акатун, рикIик къалабулух кваз хьун. 2. са тIимил инжиклувал къачун.