| Вход | Регистрация | ||
|
Толковый словарь лезгинского языка ЦIУР сущ.; -ди, -да; -ар, -ари. –ара 1) кефсузвилин гьиссди акъуддай сесер. 2) гьайвандин са квекай ятIани секинсузвилин сесер. Гишинвилини гъайван вижеваз гьелекнавай. Адалай ара-ара сузадин цIур алахьзава. М. В. Гьарасатдин майдандал. * цIур авун гл., ни-куь 1) кефсузвилин гьиссди сесер акъудун. 2) гьайванди са квекай ятIани секинсузвилин сесер акъудун. Гъасрет хьана стIал цихъ, ЦIур ийизвай гьайванри. Ф. Къванцин гада, Жалан хуьзвай руькуьндин кьил Сийидан къвала акьуна. Аялар гъарниз сад катна. Сийидан сивиз куркур атана, ярх хьана, ада цIур ийиз башламишна. С. Ярагъви ашукь Уьзден. Синоним: цIурун. ЦIУРУГУД числ. цIуваданни цIеридан арада авай кьадар къалурдай гаф [Къурбан] - Квез гзаф хьиз аквамир гьа. Гьич тахьайтIа, руш са цIуругуд суз хвена. Партал алукIна, чIехи авуна. Гь. Гь. Адетдин къармахра. * цIуругуд лагьай числ. къайдадал гьалтайла, цIувадалай гуьгъуьниз, цIеридалай вилик квай. * цIуругуд-цIуругуд нар. гьа кьадар аваз. Жергеяр цIуругуд-цIуругуд кас аваз физвай. Р. ЦIУРУГУДРА нар. цIуругуд сеферда. ЦIУРУН 1 гл., ни-куь; -да, -на; -из, -зава; -а,. ин, -рай, -мир; цIур авун, цIур тавун, цIур тахвун, цIур хъийимир 1) кефсузвилин гьиссди сесер акъудун. 2) гьайванди са квекай ятIани секинсузвилин сесер акъудун. Синоним: цIур авун. ЦIУРУН 2 гл., вуч; -рада, -рана; -раз, -разава; -уруцI, -ран, -рурай, -рамир; цIурун тавун, цIурун тахвун, цIурун хъийимир 1) чимивиликди жими гьалдиз атун. 2) куьч. тадиз алай чкадилай масанихъ фин. Синонимар: катун, квахьун. * цIраз-кIуьрез хьун нугъ., гл. вуж-вуч ятIани кIанз дерин гьиссер аваз хьун. Шумуд фагъир пIуз акъатна. Таз на цIраз-кIуьрез, къази. Е. Э. Къази. ЦIУРУРУН гл., ни вуч; -да, -на; -из, -зава; -а, -ин, -рай, -мир; цIурур авун, цIурур тавун, цIурур тахвун, цIурур хъийимир 1) кIеви гьалдай чими авуналди жими гьалдиз гъун. Ирид чакуна кьел цIурурна. Ф. 2) руфуна хуьрек инсандиз менфят жедай гьалдиз гъун. Синоним: гьезм авун. 3) куьч. квадарун, пуч авун. ЦIУС сущ.; -ади, -ада як квачиз, чичIек хъуцIурдал тагънавай жими шурпа. Дулма тахьайтIани са цIус чаз жагъида. Р. ЦIУСАД 1 числ. цIуданни цIикьведан арада авай кьадар къалурдай гаф ЦIусад йисан къене физ-хтай хайи школадин ракIарар абур патал акьал жезва... ЛГ, 2004, 26. VII. * цIусад лагьай числ. къайдадал гьалтайла, цIудалай гуьгъуьниз, цIикьведалай вилик квай. 2003 - йисуз бюджетдин вири дережайриз язавай пулари гьар са нефесдин кьилиз 431,9 манат ( йисан къене 113,5%) тешкилна. И жигьетдай Ахцегь район цIусад лагьай чкадал ала. ЛГ, 2004, 15. VII. * цIусад-цIусад ' нар. гьа и кьадар аваз. Жергеяр цIусад-цIусад кас аваз физвай. Р. ЦIУСАД 2 сущ. 1) существительнидиз элкъвенвай кьадар. Чи республика Россиядин Федерациядин 88 субъектдикай вилик квай цIусадак акатзава. ЛГ, 2004, 15. VII. 2) сятералди къалурдай вахт. Гьа и йикъан цIусадаз награда вугуниз бахшнавай райондин активдин шадвилин собранини кьиле фена. ЛГ, 2004,15. VII. ЦIУСАДРА нар. цIусад сеферда. ЦIУТХУНУН гл., вуч; -да, -на; -из, -зава; -а, -ин, -рай, -мир; цIутхун тавун, цIутхун тахвун, цIутхун хъийимир 1) хам са тIимил кьван алаж хьун.... чинин са пад цIутхунна, иви къвезвай Э. Бабиров. "Маюфка". 2) куьч. тади кваз фин. 3) нугъ. цIалцIам чкадин винелай авахьун. ЦIУЦI сущ.; цуцIу, цуцIа; цуцIари, цуцIара кIвалин майишатда яд цана ишлемишдай алатдин (чивиндин, самовардин, чайдандин) яд экъичдай чка. Чайдандин цуцIуз килигмир, чайдин тIямдиз килиг. Р. ☼ М. М. Гьажиевани ( кил. М. Г, ЛЧЮС, 1955-й), Б. Б. Талибова ( кил. Б. Т., М. Г. ЛРС) цIуцI гафунин актив падеждин эхир норма яз -а( цуцIа), 1964 - йисалай у( цуцIу) яз къалурзава. Лугьун хьи, гуьне патан нугъатра цуцIуни вариантни гьалтзава. ЦIУЬДГЪУЬНАРУН гл., каузатив, ни-куь вуж-вуч; -да, -на; -из, -зава; -а, 'ин, -рай, -мир; цIуьдгъуьнар авун, цIуьдгъуьнар тавун, цIуьдгъуьнар тахвун, цIуьдгъуьнар хъийимир са куьн ятIани винел патай галчIур жедай гьалдиз гъун. Са гъили цIуьдгъуьнарна, муькуь гъили кIвачел ахкьалдарна. Р. ЦIУЬДГЪУЬНУН гл., вуж-вуч; -да, -на; -из, -зава; -а, -ин, -рай, -мир; цуьдгъуьн авун, цуьдгъуьн тавун, цуьдгъуьн тахвун, цуьдгъуьн хъийимир гуьзлемиш тавур шартIарикди са куьн ятIани винел патай галчIур хьун. Гьайвандин кьулухъ кIвач накьв авахьнавай чкадин къерехдилай цIуьдгъуьнна цIархарани яцIу кьве кIарасдин арада акIанвай, муькуьди къулайсуздаказ адан залан бедендин кIаник акатнавай. А. Къ. Нехирбанни лекь. Кьар авай рехъ я ман, кIвач цIуьдгъуьнна, рушав гвай хъенчIинин квар хана. С. Ярагъви ашукь Уьзден. Гададивай вичивай вич къаз хьанач, цIуьдхуьнна гурарай аватна. М. В. Гьарасатдин майдандал. ЦIУЬКI кил. ЦУЬКI. ЦIУЬЛУЬК сущ.; -ди, -да; -ар, -ри. ~ра ширинвални цурувал акахьай цана экъечIдай назик хъчарин сорт. Паркьулар вуч тир бес, чиликай хкудна булушкадин ценцелди винел алай накьвадикай са бубат михьна, недай-е, сивин патар рагъул хьана. ГьакI -цIуьлуькарни! Фан къафун тир гьа хъсан. З. Ф. РикIелай фидач. Синоним: къирсалат. ЦIУЬН кил. УЬЦIУЬН. ЦIУЬНУЬР сущ.; -ди, -да; -яр, -йри, -йра чархар квачиз арабадин амай паяр чпел кьунвай кьве кIарас. Надир-шагьдин кьушунар хуьрел къвезва лагьай ван хьайи хуьруьн агъсакьалри хуьре авай кьван арабаяр вири кьакьан пелел акъудиз туна ва абур сад-садавай са тIимил яргъа вик кутадай пад цIуьнуьяр цавузна акъвазарна... З. Р. Гьажи Давуд. ЦIУЬРНУЬГЪ сущ.; -ди, -да; -ар, -ри, -ра 1) вакIан шараг. ЦIару вакIа цIуьрнуьгъар хана. З. Э. Муькъвел гелер. 2) куьч., цIийи эрекьдин гъвечIи бутылка (путулка). Сагъ эрекь чаз пара я, са цIуьрнуьгь къачу. Р. ЦIУЬХ || ЦIВЕХ: * цIуьх (цIвех) авун [хьун] гл., ни масадбуруз хабарни авачиз са чкадай масанихъ фин. За жуваз са кIвалах жагъурна, инай цIуьх ийида. З. Э. КУТВ-диз фена. Страницы: 1 2 3 4 |
| |||||||
|
