Русско-лезгинский словарь

· А · Б · В · Г · Д · Е · Ё · Ж · З · И · Й · К · Л · М · Н · О ·

· П · Р · С · Т · У · Ф · Х · Ц · Ч · Ш · Щ · Ъ · Ы · Ь · Э · Ю · Я ·

ба бд бе би бл бо бр бу бы бю бя

бодрить [несов.] — зиринг авун; кIубанрун; викIегьрун.

бодриться [несов.] — рикI кIевиз кьун, кIевиз акъвазун, кIубандиз (уьткемдиз, викIегьдиз) акъвазун.

бодрствовать [несов.] — ксун тавун, ксун тавуна акъвазун, уяхдиз акъвазун.

бодрый — зиринг; кIубан; викIегь; къеврегъ.

боевой — 1. дяведин, дявейрин; дяве ийидай. 2. женгинин : боевая организация — женгинин организация. 3. [перен.] къенин йикъан : боевая тема — къенин йикъан тема. 4. [перен.] викIегь, дявекар, элкъвен тийир : боевой патрон — ацIай, гуьлле авай патрон; боевое крещение — дяведа сифтени-сифте яз иштирак авун.

боек — 1. чахмахдин кьил; чахмахдин мил (винтовкада патрондин пистон ядай бицIи мих хьтинди; тфенгда чахмадин кьил). 2. кIашунин, кIутадин ядай кьил.

боеприпасы [воен.] — дяведин суьрсетар (тупунин гуьллеяр, патронар, хъиткьиндай затIар ва мсб.).

боеспособный — дяве ийиз бажарагълу, дяве авунин бажарагъвал авай, дяведиз виже къведай.

боец — 1. [воен.] боец, аскер. 2. [спец.] малар тукIвадайди (кьасабханадин рабочий).

боже — 1. ай аллагь; аман аллагь. 2. ажеб : боже мой, как хорошо! — ажеб хъсан тушни!

божественный — 1. аллагьдин; диндин, аллагьдиз талукь тир; диндиз талукь тир. 2. [перен.] гзаф гуьзел, хъсан.

божество — аллагь.

божий — аллагьдин : божья коровка — а) [зоол.] шурван пепе (чIулав тIехвер квай яру ва я хъипи гъвечIи пепе); б) [перен.] гьакIан хеб хьтин кас; ясно, как божий день — лап ашкара я, ачух кар я, алахьай югъ хьиз ашкара я; каждый божий день — гьар йкъуз.

божиться [несов.] — кьин кьун.

бой — 1. дяве; ягъунар : брать с бою — дяведалди къачун. 2. тукIун. 3. хун. 4. хайибур (хайи къапар, шуьшеяр ва мсб.). 5. ягъун; гатун (мес. далдам); гатунин ван. 6. кукIун : бой петухов — кIекерин кукIун.

бойкий — 1. зиринг; кIубан; йигин. 2. инсанар гзаф жедай, халкь гзаф жедай (мес. чка, куьче) : бойкая торговля — муьштери къалин алишвериш.

бойкот — бойкот (са кас, са организация, са кар тешкиллудаказ обществоди негь авун, адахъ галаз алакъа атIун, адан мал маса къачун тавун ва и рекьералди женг тухун).

бойкотировать [сов. и несов.] — бойкот авун.

бойница — къеледин цлан тIеквен (яракьдин кIуф туна ягъун патал).

бойня — кьасабхана (1. гьайванар тукIвадай чка. 2. [перен.] дяве; гзаф халкь къирмишун.).

бок — къвал : под боком — гьа къвалав, гьа патав, лап мукьвал; бок о бок — къвал къвалав акъзазна; взять за бока — иердиз гъиле кьун (са карда иштирак авуниз мажбур авун).

бокал — бокал (чIехи рюмка хьтин чехир хъвадай къаб).

боковой — къвалан; къерехдин; къвалахъай авай; къвалай авай : боковое окно — къвалай авай пенжер; боковая стена — къвалан цал; отправиться на боковую — къаткиз (ксуз) хъфин, къаткун.

боком [нареч.] — са къвалахъди.

бокс [мн. нет, спорт.] — бокс (спортдин са жуьре яз, гъутаралди кукIун).

боксер [спорт.] — боксйор (боксда иштарак ийидайди).

боксировать [несов.] — боксдин тегьерда гъутарал хьун.

боксит [мин.] — боксит (вичикай алюминий ва маса затIар хкуддай дагълух жинс, минерал).

болван — 1. куьтуьк, гирдим (кIарасдин). 2. кьилел алукIдай затIарин (мес. бармакдин) кIалуб. 3. гьайвандин хамуникай къене затIар тIуна раснавай кIалуб. 4. кубут кIанчI, гъавурда гьат тийир кIамаш.

болванка — 1. гьулдандин гирдим, гьулдандин кIус; ракьун гирдим (цIурурна кIалубдай акъуднавай кIус). 2. бармакдин кIалуб (бармак акьалждай).

болгарский — 1. Болгариядин (мес. гьукумат). 2. болгаррин, болгар : болгарский язык — болгар чIал.

болевой — тIавилин(тIарвилин): болевые ощущения — тIарвал (тIал) гьисс авун, тIарвили хабар гунар (тIалар ягъун).

более — артух, гзаф (масадалай, мадни) : более или менее — са кьадар дережадин, са кьадар, тIимил ва я гзаф; все более и более — къвердавай гзаф, къвердавай, къвез-къвез; более чем — лап, акьалтIай дережада.

болезненный — 1. нахуш, кефсуз, азарлу, сагъсуз. 2. начагъвилин, сагъсузвилин, азарлувилин. 3. тIардай, тIарвал гудай. 4. тIарвилин; рикI тIардай, рикIин тIарвилин.

болезнетворный — азарлу ийидай, азар (тIал, нахушвал) туьретмишдай.

болезнь [ж.] — азар, тIал, нахушвал.

болеть [несов.] — 1. азарлу хьун, нахуш хьун; кефсуз хьун. 2. тIа хьун : голова болит — кьил тIазва. 3. [перен.] рикI кун, дерт чIугун (садан патахъай), язух атун.

болеутоляющий [мед.] — тIал секинардай, тIал явашардай (мес. дарман).

болотистый — 1. уьленар (уьлегьанар) авай, батахлух : болотистая местность — гзаф уьленар авай чка. 2. кIвач батмиш жедай, батахлух : болотистая почва — кIвач батмиш жедай батахлух накьв.

болотный — уьлендин; уьленрин, уьленда (уьленра) жедай : болотные растения — уьленрин набататар.

болото — уьлен (уьлегьан); вир.

болт — болт (кьве затI сад садал кIеви авун патал кьве кьилел гайкаяр алай ва я са кьилел гайка гьалдай, муькуь кьилихъ кIашабан галай ракьун кIинтI хьтинди).

болтать I [несов.] — 1. галтадун; юзурун : болтать ногами — кIвачер юзурун (галтадун). 2. хкуьрун (мес. тIур хкуьрна акадрун).

болтать II [несов.] — гзаф рахун; рахун; буш рахунар авун : болтать языком — лагълагъ авун, буш рахунар авун, гзаф рахун.

болтаться [несов.] — 1. галтад хьун, юзун; куьрснаваз галтад хьун. 2. гьакI гьатун; ина-ана къекъвез гьатун : болтаться без дела — кар авачиз гьакI гьатун.

болтливый — гзаф рахадай, буш рахунрал рикI алай, буш-бугъаз, гаф хуьз тежер.

болтнуть [однокр.] — см. болтать I.

болтовня [мн. нет, разг.] — буш эхтилат, пичIи гафар; асул авачир гафар; буш рахунар; лагълагъ.

болтун I — лагълагъчи, лагълагъ, буш рахунар ийидайди; гаф хуьз тежерди; гаф экъуьрдайди.

болтун II — лахъу кака.

болтушка — 1. гзаф рахадайди, лагълагъчи, гаф хуьз тежерди (итим ва паб). 2. нек кваз атIай какаяр. 3. хкуьрдай затI (кIар ва мсб.). 4. гъуруш, хвал (гьайванриз гудай гъуьруькай, ярмадикай авур хапIа).